192 Jerzy Olczak [8]
Z kolei grodziska w Bardach, pow. Kołobrzeg (stan. 1) i Gwieżdzinie, pow. Człuchów (stan, 1) » reprezentują — jak wykazały szerokoplaszczy-znowe badania wykopaliskowe — najprawdopodobniej grurpę „b”. Do tejże grupy skłonni bylibyśmy zaliczyć także te grodziska, na których obok przeważającego materiału wczesnośredniowiecznego występują nieliczne skorupy „łużyckie” odkryte w sondażach, w niższych warstwach kulturowych:
1) Głodowa, pow. Koszalin, stan. 1,
2) Jamno, pow. Bytów, stan. 1,
3) Jeleń, pow. Szczecinek, stan. 1,
4) Nosibądy, pow. Szczecinek, stan. 1,
5) Polanów, pow. Sławno, stan. 10,
6) Rumowo, pow. Słupsk, stan. 4 M.
Pozostają jeszcze obiekty, których właściwe zaszeregowanie wymaga niewątpliwie przeprowadzenia prac wykopaliskowych, aczkolwiek wiele danych wskazuje na to, że można je łączyć z grupą „a”. Są to grodziska na których obok wczesnośredniowiecznych warstw kulturowych występują warstwy z materiałem przemieszanym oraz wyłącznie z „łużyckim”. Przy czym w niektórych przypadkach zdecydowanie przeważa materiał kultury łużyckiej, a w jednym (Buczek Mały, pow. Złotów), nieliczne skorupy wczesnośredniowieczne odkryto jedynie na powierzchni. Wydaje się, że są to przesłanki upoważniające do traktowania tych obiektów jako domniemane grodziska „łużyckie”. Występują one w następujących miejscowościach:
1) Buczek Mały, pow. Złotów, stan. 1,
2) Buntowo, pow. Złotów, stan. 1,
3) Grąbczyn, pow. Szczecinek, stan. 1,
4) Równo, pow. Słupsk, stan. 4,
5) Słono wice, pow. Świdwin, stan. 1,
6) Stary Kraków, pow. Sławno, stan. 6,
7) Zydowo, pow. Sławno, stan. 10 **.
Natomiast do grodzisk „łużyckich" zweryfikowanych przy pomocy przekopów przez wał, na których we wczesnym średniowieczu powstały najprawdopodobniej osady nieobronne (grupa „d”), należałoby zaliczyć stanowiska w Szczecinku (stan. 2) ** i Trzyniku, pow. Kołobrzeg (stan. 1) **.
Wreszcie ostatnią i odrębną grupę reprezentują obiekty, na których
>* Już po złożeniu maszynopisu w drukarni otrzymałem Informację od p. mgra G. W lik ego. prowadzącego badania wykopaliskowe na tym obiekcie (1969 -1970). który skłonny jest, w świetle dotychczasowych wyników upatrywać tu pozostałości jedynie krótkotrwałego pobytu (obozowisko?) ludności kultury łużyckiej, w Ibidem, t. II, s. 87. 69; Ł III, s. 54, 57, 74.
** Ibidem, t. I, s. 133. 139; t. II, s. 198 - 199; Ł III, s. 39 - 45. a Informator Archeologiczny. Badania 1969 r., s. 95 - 97.
“ Uprzejma Informacja dra W. Łosińskiego z Poznania.
odkryto wyłącznie ceramiką „łużycką" (nr nr 8, 9, 15, 37). Przy czym na trzech z nich występuje ona nielicznie:
1) Gałążnia Mała, pow. Bytów, stan. 12; na 18 założonych sondaży, tylko z jednego (nr 5, warstwa II), wydobyto 6 skorup,
2) Kamnica. pow. Miastko, stan. 3; na 10 sondaży, tylko w jednym (nr 8, warstwa I), znaleziono 2 skorupy,
3) Żoruchowo, pow. Słupsk, stan. 4; na 9 sondaży, także tylko w jednym (nr 9, warstwa II), znaleziono 4 skorupy.
Jedynie w Gałęzinowie, pow. Słupsk, stan. 3, w sześciu sondażach (warstwy I - IV) i na powierzchni odkryto 81 skorup.
W tym stanie rzeczy trzy pierwsze stanowiska kwalifikują się tylko jako domniemane grodziska „łużyckie”, wymagające przyszłych badań wykopaliskowych, natomiast czwarte (Gałęzinowo) skłonni jesteśmy zaszeregować do grodzisk „łużyckich”.
Sumując, w wyniku przeprowadzonej analizy — opierającej się z konieczności na niepełnych przesłankach (głównie kryterium ilości materiału i intensywności warstw kulturowych) **, której wstępny charakter chcemy jeszcze raz podkreślić — z 39 obiektów z materiałem „łużyckim" oraz „łużyckim” i wczesnośredniowiecznym, 26 zostało wyeliminowanych z dalszych rozważań, 3 zaś uznano za grodziska „łużyckie” i 19 za domniemane grodziska „łużyckie” (ryc. 4).
Grodziska „łużyckie”:
1 (9) **. Gałęzinowo, pow. Słupsk, stan. 3,
2 (33). Szczecinek, m.p., stan. 2,
3 (34). Trzynik, pow. Kołobrzeg, stan. 1.
Domniemane grodziska „łużyckie” (wyłącznie z materiałem „łużyckim”; ryc. 4):
1 (8). Gałążnia Mała, pow. Bytów, stan. 12,
2 (15). Kamnica, pow. Miastko, stan. 3,
| (37). Żoruchowo, pow. Słupsk, stan. 4.
Domniemane grodziska „łużyckie” (z materiałem „łużyckim” i wczesnośredniowiecznym (ryc. 4):
1 (3). Buczek Mały, pow. Złotów, stan. 1,
2 (5). Buntowo, pow. Złotów, stan. 1,
3 (11). Grąlbczyn, pow. Szczecinek, stan. 1,
4 (27). Równo, pow. Słupsk, stan. 4,
w Pomijamy tu próbę wyjaśnienia przynależności kulturowej omawianych grodzisk w oparciu o takie kryteria jak kształt, wielkość i położenie tpor. W. Co-blenz, Burgen der Lausitzer Kultur in Sochsen, w: Studien aus Alteuropo, | !, Koln 1964, s. 204), gdyż z podobnymi cechami mamy do czynienia — Jak to Już wcześniej podnoszono (por. A. Nlesiol owaka - W ędzka, Uwagi o oiiedlach, t. 408, 409) — zarówno w kulturze łużyckiej Jak i we wczesnym średniowieczu.
“ W nawiasach numery z mapy (ryc. 4).
U ślnvln Antlęua, t. XVIII