68 ROZDZIAŁ 3
przedszkolne. Mogą być one prowadzone na przykład w domu rodzinnym dziecka, razem z grupą wychowawcza w przedszkolu czy indywidualnie, w odrębnym pomieszczeniu w przedszkolu.
W art. 14 u.s.o. stwierdzono, że zasadniczo wychowanie przedszkolni-obejmuje dzieci w wieku od trzech do sześciu lat. Są również wyjątki od tej zasady. Mowa o nich w art. 14 ust. la i lb u.s.o.: „W przypadku dzieci po siadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wychowaniem przedszkolnym może być objęte dziecko w wieku powyżej 6 lat, nie dłużej jednak niż do końca roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 10 lat. Obowiązek szkolny tych dzieci może być odroczony do końca roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 10 lat. W szczególnie uzasadnionych przypadkach dyrektor przedszkola może przyjąć do przedszkola dziecko, które ukończyło 2,5 roku”. Aby niepełnosprawne dziecko było objęte wychowaniem przedszkolnym, rodzice powinni złożyć w rejonowej poradni psychologiczno-pedagogicznej wniosek o wydanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Do wniosku należy dołączyć posiadane badanie specjalistyczne. Decyzję podejmuje zespół orzekający. Od decyzji niezgodnej z wnioskiem rodziców można odwołać się do kuratora oświaty w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji. Rodzice podejmują ostateczną decyzję o wyborze formy opieki przedszkolnej nad swoimi dziećmi.
Do stworzenia warunków realizacji obowiązkowego wychowania przedszkolnego została zobowiązana gmina, której własnym zadaniem obowiązkowym jest zapewnienie możliwości korzystania z wybranej formy opieki przedszkolnej (w tym przedszkoli specjalnych, integracyjnych i z klasami integracyjnymi) wszystkim dzieciom, których obowiązek ten dotyczy. Sieć publicznych, prowadzonych przez gminę przedszkoli i oddziałów przedszkolnych ustala rada gminy (art. 14a u.s.o.).
Rodzice dziecka, które podlega obowiązkowi przedszkolnemu są zobowiązani dopełnić czynności związane ze zgłoszeniem dziecka do przedszkola lub oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej i regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia. Kontrola wypełniania tego obowiązku należy do dyrektora szkoły podstawowej (nie przedszkola), w obwodzie której dziecko zamieszkuje (art. 14 b ust. 2 u.s.o.). Dyrektorzy publicznych i niepublicznych przedszkoli i szkół podstawowych, w których zorganizowane są oddziały przedszkolne, zobowiązani są powiadomić dyrektora szkoły podstawowej, w obwodzie której dziecko mieszka o spełnianiu przez nie obowiązku przedszkolnego i zamianach w tym zakresie.
Wczesna edukacja dzieci, poprzedzająca obowiązkową naukę w szkole, odbywa się w jednostkach organizacyjnych różnych typów - w przedszko-
69
PODSTAWOWE WOLNOŚCI 1 PRAWA W DZIEDZINIE OŚWIATY
h>> h w oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych iw innych |ti mach wychowania przedszkolnego. Przedszkole, do którego uczęszczają i m . i w wieku od trzech do sześciu lat, jest samodzielną instytucją wspierają! ,| wychowanie w rodzinie. Oddział przedszkolny w szkole podstawowy to uproszczona forma opieki przedszkolnej. Korzystają z niego tylko l/irri sześcioletnie, a jego rola sprowadza się głównie do przygotowania i-u. i do nauki szkolnej.
/godnie z art. 14 ust. 2 u.s.o. przedszkola realizują podstawę progra-mnwą wychowania przedszkolnego określoną przez ministra właściwego !•' praw oświaty i wychowania158. W odniesieniu do przedszkola edukacja pi mI',lawowa, określana mianem fundamentalnej, powinna mieć charakter
.....wersalny i powszechny z jednoczesnym zachowaniem specyfiki danego
i' u łowiska. W podstawie wychowania przedszkolnego, przeznaczonej dla pi /cdszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych, okre-h ino cele wychowania przedszkolnego. Wynikające z nich zadania należy
• ili/.ować w czterech obszarach edukacyjnych:
- poznanie i rozumienie siebie i świata,
- nabywanie umiejętności przez działanie,
• iłdnajdywanie swojego miejsca w grupie rówieśniczej, wspólnocie, s tworzenie systemu wartości.
Specyfika wychowania przedszkolnego oraz powiązanie go przez pod-■i.iwy programowe ze szkołą prowadzi do swoistej ciągłości kształcenia i twarza solidne podstawy dalszej nauki szkolnej.
Od 1 stycznia 2008 r. ustawa o systemie oświaty wprowadziła dodatko-l możliwość prowadzenia innych form wychowania przedszkolnego. Zagadnienia te doprecyzowało rozporządzenia Ministra Edukacji Narodo-w i- j z dnia 10 stycznia 2008 r. w sprawie rodzajów innych form wychowania pi zcdszkolnego, warunków tworzenia i organizowania tych form oraz spo-
• >bu ich działania Dz. U. Nr 7, poz. 38). Formy te mogą być organizowane dla dzieci w wieku od trzech do pięciu lat, bowiem sześcioletnie dzieci obowiązane są odbyć roczne przygotowanie przedszkolne tylko w przedszkolu lub oddziale przedszkolnym przy szkole podstawowej.
Inne formy wychowania przedszkolnego to: zespoły wychowania przedszkolnego i punkty przedszkolne.
I5S Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 listopada 2006 r. zmieniające 11 i/porządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkól (Dz. U. Nr 228, poz. 1669).