83844 IMGv31

BBnpti. idei ksuałcenia osób z uszkodzonym słuchem był uzależ- 1 ^^Kmk ad zrozumiaoia związku zachodzącego między brakiem słuchu 1 ^BSBStfBoacią osoby tym kalectwem dotkniętej do spontanicznego roz- | 3 mamy. Źródłosłów wyrazów głuchy i głupi — ] dswodzi utni«MiTraria w przeszłości dwu rodzajów¹ upośledzę- I I Hj — ueczodzenia Muchu i upośledzenia umysłowego. Zrozumienie kon- 1 ^Hn edukacyjnych wyndcających z biologicznego faktu, jakim jest 1 HMMk Byta ponadto utruiiiać współwystępowanie dodatkowych 1 §p£cfe jak upośledzenie wzroku czy upośledzenie umysłowe, j gMaan ogólnego rozwoju niesłyszacych wynikał prze- 1 ^HwjggpfifcsB z niedostępności dla nich dorobku kulturalnego za war- 1 ^im nwk i w słowie pisanym, co nie ułatwiało zrozumienia j ^fljtf^ej miemaacz. ■śenowide że nieumiejętność porozumiewania się 1 matysząc%ch za prrancą języka jest przede wszystkim uwarunkowana j Osąg-ięca. w czytaniu' 1 ust, które opisuje paryski lekarz I ^^^HKflbrel (M20—1689) oraz przekazany przez Philip»pe Ca- 1 « tfH r. opis osiągnięć niesłyszącego rodzeństwa w ] i rachowaniu uznawano za osobliwe wyjątki 1 • ¹db — wgrali e uzdolnionych¹,

^^HtfkjlBiBfeifiia osób z uszkodzonym słuchem miały charakter ] (Hiszpania, Anglia. Francja. Niemcy), za- 1 oświaty w tym czasie, jak też roz- j ■Mtf AMMl Mtodycinej w zakresie kształcenia nie-HtfHtf ■MgKgjt| i tym tradycji instytucjonalnego kształ- i kształcenia mają miejsce do¹

Jfz»ka poUkktgo, Warszawa 1970.

. HMw Zotachr.f¹ ' JM7, fig 109. s.4008 -

Założenie iprzez CharlesaMdchela de l’Epće (1712— w Paryżu .pierwszej szkoły dla niesłyszących oraz przez Samuel iii Heinickego (1727—1790) szkoły dila niesłyszących w Lipowi to początek instytucjonalnego kształcenia osób z uszkodzonym słuchem. Założycielom tych szkół przyświecał" jeden wspólny cel: „wychowa nJLfi-ćzłowdeka, chrześcijanina i olywaieda^JIT ów wspólny, ogólny cel^ ipodlkreśla O. Krdhnert — jest realizowany w postaci różnych rozwiązań dydaktyczno-metodycznych. Dla ks. de l’Epće punktem wyjścia staje się filozofia racjonalizmu, w związku z tym nie było istotne, w jakiej postaci będzie się wyrażać ludzka myśl. Heinicke swoje pedagogiczne .poczynania wiąże z neohumanistyeznymi koncepcjami filozofii języka. W praktyce oznaczało to dla de 1’Epće’go kształcenie nie-słyszących <w ich języku macierzystym, czyli za pośrednictwem znaków języka migowego, a także pisma. Zasługą Roch-Ambroise Cu-curron Sicarda (1742—1822) było rozbudowanie jego metody znanej odtąd jako metoda francuska, ze szczególnym uwzględnieniem roli pisma. Z kolei Heinicke realizację celów rozwoju niesłyszących widzi za .pośrednictwem języka i mowy. Mowa według Heinickego jest ściśle związana z myśleniem i myślenie językowe możliwe jest tylko za pośrednictwem mowy dźwiękowej. W związku z tym Heinicke w nauczaniu niesłyszących języka wyklucza pismo i daktylologię.

Te dwa opozycyjne stanowiska (skrajnie psychologiczne de 1’Epee’go,. w którym istotne są przede wszystkim psychologiczne konsekwencje rozwoju niesłyszącego, będące wynikiem .braku słuchu i konieczności korzystania przez niego w poznawaniu świata z kanału wzrokowego, oraz stanowisko skrajnie społeczne Heinickego, w którym realizacja celów kształcenia jest dokonywana za pomocą mowy dźwiękowej i uwzględniające psychologiczne konsekwencje uszkodzenia słuchu jedynie w takim stopniu, w jakim to jest niezbędne dla rozwoju mowy) łączy system trzeci: szkoła wiedeńska powstała w 1773 r. W praktyce jej kolejni dyrektorzy: Johan Friedrich Storck (1746—1823), który uważał, że wydobywanie mowy dźwiękowej u niesłyszących bez pomocy migów ma charakter czysto mechaniczny, Josei May (ok. 1755— 1820) i Michael Venus (1774—1832) /byli zwolennikami naturalnych migów, pisma i daktylologii.

Te trzy systemy konkurują ze sobą po dzień dzisiejszy. TradycyjneI cele surdopedagogiki, odniesione do współczesnej praktyki, możemy sprowadzić do wychowania do:

— .integracji społeczno-zawodowej niesłyszących ze społecznością ludzi słyszących. Założeniem wyjściowym są tu możliwości edukacyjM ¹

1

O. Kffdhnart, Oeschichte, P&dagogik der Cehórloten und Sdt Ilandbuch der Sonderpddagoglk, Band 3, 1982.