FIZYOLOGIA NARZĄDU WZROKU 489
żna zauważyć podczas akomodacyi żadnego przesunięcia soczewki, a wtedy przy poruszeniach oka wykonuje ona tylko drgające ruchy. To zachowanie się soczewki dowodzi, że w chwili napięcia akomodacyi zawieszenie jej staje się wiotkie i pozwala jej do pewnego stopnia przemieszczać się w całości, mianowicie opadać ku dołowi pod wpływem siły ciężkości. Hess wymierzył nawet amplitudę tych wychyleń i podaje, że podczas możliwie silnego, dobrowolnego napięcia akomodacyi wynosi ona 025—0*30 mm, przy skurczu zaś akomodacyi, wywołanym przez zapuszczenie ezeryny, dochodzi do 1 mm.
Równie przekonywująco za zmniejszeniem wieńca rzęskowego podczas skurczu akomodacyi, a tern samem za zwiotczeniem wię-zadełka Zinna i miernem wypukleniem się, zwolnionej od napięcia soczewki, przemawia bezpośrednia obserwacya wyrostków rzęskowych, odsłoniętych przez dobrzeżne wycięcie kawałka tęczówki. W obrębie takiego coloboma iridris możemy wprost widzieć w chwili akomodacyi przesuwanie się ku przodowi wyrostków rzęskowych i zbliżanie się ich do obwodu soczewki. (Por. ryc. 182).
Wspomnieć jeszcze należy o doświadczeniach Hen sen a i Vol-kersa (1873), którzy wbijali szpilkę w okolicę równika gałki i wywoływali naotępnie skurcz mięśnia rzęskowego przez drażnienie prądem elektrycznym. Szpilka pochylała się wtedy główką ku tyłowi, co świadczy o tern, że naczyniówka ulega w chw,li akomodacyi pewnemu pociąganiu ku przodowi przez skurcz włókien mięśnia rzęskowego i to najprawdopodobniej włókien promienistych {tensor chorioideae Briickego).
Szerokość i zakres akomodacyi. Pr; rost refrakcyi. spowodowany napięciem akomodacyi, daje się mierzyć i wyrażać w dyop tryach. Istotnie wypuklenie soczewki ocznej możemy zastąpić od-"powledniem szkłem wypukłem. I tak, ażeby oko miarowe, przy zupełnym spoczynku akomodacyi, mogło wyraźnie widzieć drobny druk w odległości n. p. 25 cm., musimy je uzbroić w soczewkę wypukłą -}- 4,0 D, bo soczewka ta promienie od tego druku odbite zamienia na równoległe, a więc na takie, jakich oko miarowe wymaga do wyraźnego widzenia. Jeśli oko to bez żadnej pomocy czyta druk w tej samej odległości, to widocznie własnemi siłami powiększyło swą refrakcyę o 4 D, czyli, jak się wyrażamy, akomoduje ze siłą 4 D.
O ile zatem zachodzi refrakcya miarowa, możemy każdora-