94282001 djvu

CZĘŚĆ II.

F1ZYOLOG1A SIATKÓWKI.

Wrażenia wzrokowe.

Dotąd zajmowaliśmy się optyczną częścią narządu wzrokowego t. j. własnościani tych części oka, które jedynie pośredniczą w wytworzeniu na siatkówce mniej lub więcej wyraźnych obrazów oglądanych przedmiotów. Z kolei wypada się nam zająć wrażliwą i percepcyjną) częścią narządu wzrokowego, która służy do odbierania wrażeń wzrokowych i do przenoszenia ich po drogach nerwowych do narządu uświadomienia t. j. do kory mózgowej. W oku samem wrażliwą błonę przedstawia siatkówka, która jest niejako zakończeniem nerwu wzrokowego i która odebrane wrażenia po tym nerwie odsyła do mózgu. Wiadomo, że właściwym bodźcem dla narządu wzrokowego są pewnej długości fale, względnie określonej częstości drgania eteru, które stanowią istotę światła. Prócz tego mogą wrażenia świetlne powstawać pod wpływem działania innych czynników, o czem będzie mowa osobno.

W części optycznej fizyologii oka wykazaliśmy, że w prawidłowych warunkach wyraźne obrazy przedmiotów padają na samą siatkówkę. Już z tego można wnosić, że siatkówka jest częścią oka przeznaczoną do odbierania wrażeń świetlnych. Ponieważ jednak siatkówka złożoną jest z całego szeregu warstw, zachodzi zatem pytanie, która z tych warstw jest na światło wrażliwa. Otóż liczne fakty przemawiają za tern, że wrażliwymi składnikami siatkówki są pręciki i czopki i że one to stanowią właściwe zakończenia włókien nerwu wzrokowego. Wystarczy przypomnieć tylko niektóre okoliczności. I tak wiadomo, że miejscem najwyraźniejszego widzenia jest sam środek siatkówki, mianowicie dołek środkowy plamki