bolsche004701 djvu

47

sprawdzić może: mianowicie, matka nosi przez pewien czas młode, zrodzone w stanie zupełnie niedojrzałym, stale rodzące się przedwcześnie — jeśli tak wyrazić się można, w ochraniającej je fałdzie skóry, w tak zwanym worku. W worku tym mają one brodawkę mleczną, z której wysysają pokarm. I dzisiaj jeszcze u embrjonów wyższych ssaków, nie wyłączając człowieka, dostrzegamy w pobliżu brodawek mlecznych drobne oznaki, świadczące o owem pierwotnem przebywaniu w worku. Zapewne jest to dowodem, że wspólni przodkowie ich wszystkich niegdyś do workowatych należeli. Drugim dowodem są dziś jeszcze żyjące workowate i ich odrębne stanowisko w obec tego ważnego organu płodowego t. j. łożyska. Mówiliśmy powyżej, że owo łożysko u różnych ssaków rozmaicie się kształtuje; otóż zdaje się, że dzisiejsze workowate zatrzymały się na tym szczeblu rozwoju, w którym ono dopiero powstawało.

Kolczatka (Ech id na hystriz). Ów pierwotny ssak australski znosi jeszcze jaja, tak jak gady i ptaki, jednakże karmi piersią młode, z mch wylęgłe. Obok znajduje się rysunek jaja naturalnej wielkości.

U większości workowatych niema bowiem w ogóle łożyska, a musi to pozostawać w związku z istnieniem owego worka i z przedwczesnem rodzeniem młodych. Dostają się one tak wcześnie do brodawki mlecznej, że nie potrzebują wcale odżywiającego je krwią matki łożyska. Tylko u niewielu