DIGBORZ00000706 djvu

DIGBORZ00000706 djvu



6 Aleksandra Chodźko-Domaniewska

przez dyktatora miał miejsce tylko wtedy, gdy ludowi rzymskiemu groziło niebezpieczeństwo. Dwukrotnie (7. 3. 9. 28. 6) wykonywany był w czasie zarazy, raz po trucicielskich zamachach kobiet rzymskich, raz wobec niezgody wśród obywateli (8. 18. 12.). Akt wbicia gwoździe przedstawiony jest przy tym, jak gdyby środek zaradczy na te nieszczęścia a nawet jako ofiara przebłagalna. Dziwie nas więc nieco może inna z przytoczonych powyżej wiadomości, według której najwyższy urzędnik państwa miał obowiązek wbić gwóźdź w dniu Id wrześniowych 7). A więc corocznie? W takim razie wbicie gwoździa nie byłoby jedynie środkiem zaradczym na doraźne klęski, ale również stałym sposobem zapobiegania nieszczęściom? Jest to pierwsza trudność, na jaką natrafiamy, ale wydaje mi się, że nie ma tu istotnej niekonsekwencji, gdyż obie wiadomości raczej uzupełniają się niż sobie przeczą. Zasadniczy bowiem charakter zwyczaju może być w jednym i w drugim wypadku ten sam.

Poważniejsza trudność występuje w tym momencie, gdy Liwiusz tłumaczy powstanie tego zwyczaju potrzebą notowania czasu i mówi, że dlatego właśnie obrzęd wbijania gwoździa związany jest z Minerwą; ona przecież wynalazła liczbę, jest więc jak gdyby patronką czynności liczenia.

Zdaje się, że sprzeczność między sposobem, w jaki Liwiusz tłumaczy zwyczaj; wbijania gwoździa, a tym, co poza tym o nim mówi, jest widoczna: jeżeli się bowiem jakąś praktykę stosuje jako środek odwrócenia gniewu bogów, to nie jest rzeczą możliwą, aby ona powstała jako sposób mierzenia czasu. Widać tu jakieś pomieszanie elementów całkiem różnych, które dopiero trzeba wyraźnie oddzielić i postawić we właściwym do siebie stosunku.

Te niejasności i trudności, na które natrafiamy, szukając u Liwiusza odpowiedzi na pytanie, jakie jest istotne znaczenie

plo Minervae dicatam legcm (esse)u i „Horatius consul ea lege templum Iovis 0. M. dedicavit...“, z których wynika, że „lex“ była nietylko „fixa“, ale ,,dicata“ templo; 3*) wiadomość, że w Volsinii wbijano gwóźdź właśnie w ścianę świątyni Norcji; i wreszcie 4) wzmiankę Festusa (1. c.) o tym, że „clavus annalis ...figebatur in parietibus sacrarum aedium“. Z wszystkich tych faktów widać, zdaje się, zupełnie wyraźnie, że prawo, o którym mowa, było nietylko wyryte na ścianie świątyni ale ściśle z nią związane — i to, oczywiście w ten sposób, że wykonywano je właśnie na ścianie tej świątyni. Sam Frazer zresztą mówi o tym w dalszym ciągu w ten sposób, jakby nie miał co do tego wątpliwości, (o. c. 273—'274).

7) Dzień inauguracji świątyni kapitolińskiej. (Plut. Popi. 14).


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
DIGBORZ00000704 djvu 4 Aleksandra Chodźko-Domaniewska bogini — byłoby to może tylko prawdopodobne;
DIGBORZ00000708 djvu S Aleksandra Chodźko-D omaniewska rok — później przestano tylko wybierać w tym
DIGBORZ000007 djvu ODBITKA Z EOS, KWARTALNIKA KLAS. 1936 ALEKSANDRA CHODŹKO-DOMANIEWSKACZY MINERWA N
DIGBORZ00000703 djvu CZY MINERWA NIE BYŁA SAMOISTNYMBÓSTWEM? napisała ALEKSANDRA CHODŹKO-DOMANIEWSK
DIGBORZ00000710 djvu 10 Aleksandra Chodźko-Domaniewska Kuhnert21) zaś uważa omawiany zwyczaj za prz
DIGBORZ00000701 djvu ODBITKA Z EOS, KWARTALNIKA KLAS. 1936 ALEKSANDRA CHODŹKO-DOMANIEWSKACZY MINERW
DIGBORZ00000712 djvu 12 Aleksandra Chodźko-Domaniewska wbicia gwoździa za skuteczny środek przeciwk
DIGBORZ00000714 djvu 14 Aleksandra Chodźko-Domaniewska rii31), czy też przeniosło ją tam jakieś ple
94285601 djvu 636 ADOLF BECK przez język; czucie smakowe jest wtedy nawet bardziej czyste. Kwestya
94285601 djvu 636 ADOLF BECK przez język; czucie smakowe jest wtedy nawet bardziej czyste. Kwestya
System jakości proponowany przez normy PN-ISO serii 9000 stwierdza, że zadowolić klienta można tylko
41281 Img00163 167 3.20. Przewodzenie prądu przez złącze p-n możliwe jest tylko w przypadku, gdy prz
Klasyfikacja ustrojów dyktatorskich. Dyktatorski ustrój gospodarczy jest wtedy gdy całe społeczeństw
IMAG0124 2 OOS wykonuje się tylko wtedy gdy istnieje ą prawdopodobieństwo wywołania przez inwestycje
Harmonijne wykonywanie władzy rodzicielskiej przez oboje rodziców jest z reguły możliwe tylko wtedy,
47 (352) 47 czego podjął się Aleksander Chodźko. Poczynania te przez wielu emigrantów uznane zostały

więcej podobnych podstron