ksiazka 20044

(f pinu) i miijii piłkę i grają sobie. I tu ctfciocł u■/. gniją w piłkę. A tum daleko toU Nlrttok żiłjjlńwkii.,, tu (1 pluń) iiilii kłjol; /. „uiunMiin" to jcat ,,iiuiim". ,,mnr¹»".! (mrui/.t). D/Jkin inorw¹ (wnkniMijo nu horyzont), ho tum nie mn ratunku, tum nio mu takiego puiiii, co ratuje. Tam junt. plot. (wskazuje nu przybrzeżne /wlłw.pin. c/cnio) • lo jiwt druciany plot, ulu iim/.nn piv.<¹ji‘A.

8. Tu krowy uciekają od tego puft. A u. dzieci tego p«u gunią, A tam (II plan) tu fum jiMlr.ii> i to dr/uwa nlę koly^ają. ('Innurn o i om mi (III pluń). TnltT (pauza). Uciekają, ł>o bur/n l>ędzn¹ albo dcwuoz., Ih» jo#t> taka cliiiiura.

Ania W. (0; 8) inaczej opowiada trnlż ulubionego obrazka (8). Wypwriedi Ani pochodzi •/. yjijmai maguolołonmycgo.

..Mani tu dużo do opowiedzenia. Un¹ nłę pauly krówki na |ą<y>. A/oo k ja pilnował z dzhómi To krowy były tankin olbrzymio, ciężkie Zncręlfl nię burza, robić,,, tuki wiatr i nuimo chmury. laiilmo jechali na wozie I mu Izo prędko, żo

0    ¹. koń nogi wyciągał. Tu luowy uciekały z luki, a dr,leci Je goniły do domu. do ol>ory...¹¹ k» krowy tak pędziły... bały hJq bur/y. »ti usznej. 1'ioM'k ja pilnował,,,

1    taki malutki był.,,, a dzieci nź cluiMki po/.ukladuly nn głowę, Im« by|y burdza jetnio ubrane Mamusin czekali¹ icb przed dninciii... i tak iy to Hkańurylo",

PoniwmtnJo wypowiedzi Tomku i Ani nu temat ulubionych obrazków zostawiamy czytelnikom. Należałoby odpowiedzieć nu pytaniu : u. Jakie czynności poznowczo, intelektualne dokonują Mię w toku tych wypowiedzi?

h. W jaki apo.HÓh d/.icci wyrażają hi swoje zainteresowania, emo-cjonahn¹ przebyciu?

o. Która z tych wypowiedzi mu charakter hardziej rzeczowy, obiektywny, u w której dziecko przedstawia obraz swoiście lilernckł.

d. Na czym polega okre/dciiic obrazu literackiego, a nu czym obiek¹ tywne ujęcie ilustracji?

'/ naszej strony stwierdzamy, 'Ao obie wypowiedzi są dobro, świud¹ ozą o zainteresowaniu tematem przedstawionym na ilustracjach, o rozwoju umiejętności pojmowania i omawiania treści obrazków w sto-•linku do młodszych, .'•letnich przedszkolaków.

Jakkolwiek obrazki mają duże znaczenie w kształtowaniu procesów )sizimwi7.yeh i zainteresowań książką, w rozwijaniu zamiłowań czyich niczyeb małych dzieci, to jednak rola ilustracji jest znacznie większą w budzeniu przeżyć estetycznych, w wywieraniu wpływu na wyobraźnię. Niedomagajmy się od plastyków jedynie realistycznego odtwarzania treści, coobowiązujc przede wszystkim w literaturze dziecię¹ eej iłla dzieci 3— -l-lctnich. W książkach dla dzieci starszych metody ilustrowaniu mogą hyc znacznie bogatsze jak słusznie stwierdza w wywiadzie zamieszczonym w 11)78 i. w ..Życiu Warszawy" wy¹ bitny artysta plastyk Juliusz Crabiański Jogo ilustracjo w książce Ireny Jurgielewiczów ej .Ink jcdtH mulim rhrinl nnDUiloiruć ,nc:r.<li-uvyo motylu¹ budzą u dzieci przeżyciu emocjonalne dzięki jsiwiązu niu fantastyki barw, układów w odtwarzaniu przyrody z ren li-/mi m (fotografią dziecka) w przedstawieniu Hani zadumanej liad życzeniem motylu Świat, baśniowy wiąże się tu z realnymi przeżyciami dziecka. Ilustracje w książkach dla dzieci powinny odtwarzać nic tyle realia, ile nastrój panujący' w litworze. Celuje w tym wyobra żnin plastyczna •lana Marcina Szancera, który niejednokrotnie fltOipijc pewnego rodzaju groteskę lub nawet schematyczne ujęcie postaci zależnie od nastroju utworu. Wiersz /umieszczony w książce Ile h-ny Itcclilci pt. Dom pod kołtunami jest dobrym tego przykładem. Aa aIMiio( uleun

NV iliM/.c/owym kroju, gra dea/e/owo drzewo, fauUuiny grają. •

Cm kolorami, muzyką brzęczy

wąiAiimly palne

Z ilrtiw/li i tęczy...

Nastrój wici za wiąże się tu z nastrojem ilustracji, z elementami icalistye/nie odtworzonych dzieci, z baśniowym obrazem sclieinutycz nic ujętych deszczowych lutlków. Łączeniu różnych konwencji ilustracyjnych zależy od wyobraźni artysty, od emocjonalnego przeżyciu utworu oraz od znajomości psychiki małego odbiorcy.

Wśród wybitnych plastyków należy wymienić Zbigniewa Rychlickiego, którego ihistraojo w książce Oz. Janczarskiego O Minio Un:ul-ku nie tylko wiernie służą przeżyciom literackim małych czytelników, lec/, również budzą przeżycia estetyczne doborem barw, układem obrazów. Warto porównań, jak zmienia się wyraz całej postaci głównego bohatera Misia Uszatka w zw iązku z przygodą, jaką w danym momen-• ie przeżywa. Ileż ciekawych rozmów można z dziećmi przeprowadzić oglądając ilustracje, jmuówinijąc sytuacjo przedstawione wyraziście, plastycznie barwą i układem.

Z. Rychlicki celuje również, w podkreślaniu elementów humoru

128

1

I. Jurgiclowiozowas Juk Jole a matur: dniał namalować tia^Ąllafijo motylu. Wiin¹7.(im-s 1007, Na^/o Księgarnia