26300 Werbalna7

220 fogfo P- Komunikacja mterpetsonalmi

i >ivlami H\pt»mr<ln i /.u howań, które prr«:)«wia osoba w ró/nycli korm*Ł_v,. Repertuar skl.ida wę zatem / wielu osobowości czy posiaci, które tn«»/r\/ odgry*¹ Koncepcja rcpei luttrii wywodzi się ze Świata pry aktorskiej. Większok aktorów.. w »wc| kariera wiole różnych ról, z wieloma różnymi otobowokuuni i wielciii wypowiadanymi kwestiami- Podobnie ty możesz mieć repertuar wielu różnjtb ia w codziennej komunikacji z innymi. Jak dowiedziałeś się z Rozdziału 3₍ pojfuti, ponowoczesnego dotyczy odgrywania wielu różnych ról w życiu. Dla .jednej 0*4, jesteś przyjacielem, dla innej kolegą / klasy, dla kolejnej bratem lub skwir^ innej oMibq. która zatrzymała się. żeby /.mienić oponę albo pracodawcy, j ^ jeszcze innej partnerem w bliskim związku. Gdy zapisujesz się na zajęcia je** studentem. a osoba za biurkiem jest administratorem. Ale jeśli spotkacie ar później na meczu baseballowym i pójdziecie razem świętować wygraną, to >ili angaż u jec ie sie w całkiem inne działania, które częściowo definiują, kim jestev« dla siebie nawzajem i jakie zachowania są traktowane jako kompetentne.

Repertuary zachowań różnią ae co do swej rozpiętości i głębokości. Rozpiętitit jest liczbą rób jakie może pełnić osoba. Aktorzy, tacy jak Robcrr DeNiro ety v,,.| Streep. grali wiele różnych ról. Mcryl Sireep jest na przykład znana /«. »«: zdolności przyswojenia każdej liczby dialektów i odgrywania, w miarę potrzeb rń osób z różnych klas społecznych i środowisk. Natomiast większość naśladowcę* El wisa zna tylko jedną rolę — rolę E!visa- Głębokość jest poziomem zaznajoouczu z. daną rolą w repertuarze. Zwykły piosenkarz może znać kilka piosenek Ehm * naśladowca Elyjsą /na pewnie wszystkie.

Na rolę składają się różne zachowania, które mogą być wykorzystane,^ zain mc niżowa i rolę. Każda rola może zawierać w sobie prawie nieskończony lid* zachowań, ale większość ról zakłada pewien określony zakres . właściwych jtj zachowań. Na przykład, zastanów się nad zachowaniami niewerbalnymi uimes-uuriymi w Tabeli 9.1. Zawartość kolumny drugiej i trzeciej ujawnia, żetachoi«ns właśc iwe nieznacznie różnią się między sobą w zależności od tego, c/.ydanaooU zamierza grać rolę flirciarza, przyjaciela czy uwodziciela. Większość ludzi woli miit w swvra repertuarze zachowań tc wszystkie trzy role i być ekspertem w odmesenu do ka/dęj z nich. Innymi słowy, korzystnie jest posiadać repertuar cechupog zarówno dużą rozpiętością, jak i głębokością.

Generalnie, im większa rozpiętość i głębokość repertuaru zachowań da* «»oby. tym wyżs/y poziom jej kompetencji. Repertuary o większej ro/pięK*i pozwalają osobie wybierać / większego zbioru ról tak, aby osiągać najwyroi koni pet riuję w danej sytuai ji. Większa głębokość repertuaru wynika z lejwet: doświadczenia w odgrywaniu danej roli.

Kn/piętoić repertuaru może utrudniać wybór najwłaściwszej roli lub mes sprzyjać niciom innemu łączeniu ról. które do siebie nie pasują. Na przyda czasami ludzie wybierają rolę kogoś, kto droczy się Z drugą osobą czy robi pj ł /lok', myśląc. /«• B ją rozweseli lub wprowadzi nastrój zabawy. Jednak ta roili m«*’ mieć przeciwny skutek, gdy tylko druga osoba uzna, że dany kontekst wywą powagi. Odbiorca złośliwości gra więc inną rolę.

topam

Repertuary achowsń w różnych rolach

Ró/iJC Itilr wymagają różnych rndajó* trozpięwSó) i Hitnrj liczby (^hohcrir) im^au. pl pokaram. na przykładne rfi osób, które komunikują 4f w spwób przyjacielski. toluen lali iiwódżkicfoli,

Kanał loimmikajj	PR7.YJACIF.I3KA	njimijACA	UWODZICIELSKA
KMOMtjia (mchy tub)	Mało śmiechu; dało rmluininne	Umiarkowane śmianie się; głowa pochylona, ot-	Częsty śmiech; iialó rorłulnione; odsfcr
		warte uiu/wydęte wargi	olęia skóra
Dotyk	Niewwle&rak dotyk*	1'mazkowanr dotykanie	Dotykanie illonyiwci
	nu	(ramienia. ręki)
frokwmlka (•ykormumc	Dalej od deble podczas rozmowy	Imurkofcjmr Misio: skrzyżowane nogi	Bardzo bliski)
przestrzeni) Wzrok (niżby oczu)	SMiy/umiarkowany koniaki wzrokowy	Umiarkowany koniaki wzrokowy ze spojrzeniami w dół od czasu do ano	Ciągły kontakt wzrokowy
Gtds	Naturalny lon gipsu; mniejsza płynność/wię* ccj milczeniu	Ożywiony lon głosu, unio mikzenuftwlekania r odpowiedzią	Intymny lim głowi; duża płynność, mniej mtlczcuu

Źródło: Koeppei i in. (1995).

SptiMtt. czy Wktl!

Jaki jest zmązriimgzy

rtpmuanmachfiwWi danetoMtir Itcraoworyn wftsOnlt 3) Wstaną itoyml Ja slembiowiiifmł

w wyfWDoraiocasryn

tjduf

Podobnie zbyt duża głębokość jakiejś roli m«żr ograniczać wybór ról spośród repertuaru. Zbyt duża znajomość roli prowadzi osobę komunikującą się raczej do polegania na tej mli niż. do szukana roli najwłaściwszej. Rob prawnika, gdy wpada on w legalistyczny ton sprzeczania się ze współmałżonkiem, może okazać się niewłaściwa w tym kontekście. W scence opisanej na początku rozdziału. Eliah może być zaczepiana tak często, pełniąc rolę atrakcyjnej barmanki, że odmawianie może stać się jej druga naturą.

Jednak oczywiście mogą zdarzać się sytuacje, w których musi ona sprzeciwić się rutynie i zastanowić się nad zaletami osoby, która ją zaczepia. A zatem w miarę jak rozpiętość i głębokość repertuaru zachowań osoby komunikującej się zwiększa, jest większa szansa. że będzie się ona komunikowała bardziej kompetentnie, lea tylko do pewnego poziomu. Powyżej tego poziomu rozpiętość i głębokość mogą wręcz ograniczać kompetencję icj osoby.

9.1.2. Skrypty

Repertuar jest złożony i wielu różnych ról. na które i kolei składają się I skrypty. Skrypt jest sekwencją działań mających na celu osiągnięcie pewnych form j narracji, pewną fabułą, w której zdarzenia mus/ą się wydarzyć w określonej