45696 IMGw42

m 2. Niepełnosprawność słuchowa

I popaczeniu z radiem lub telefonem. Tekstofon drukuje wiadomość głosową dla oaoby z uszkodzeniem słuchu i może być przez nią używany do nadawania i wysy. bau wiadomości. Urządzenia te są teraz bardzo lekkie (ważą około pół kiłogra-mał i istnieją w różnych wersjach: tekstofony przenośne, na baterie, komórkowe. Są one też powszechnie dostępne w budynkach użyteczności publicznej. Tekstofo. ny nowej generacji, wideofony (yideo TTYvideophone), są już także dostępne. Po. zwalają one „słuchaczowi" widzieć „migającego” rozmówcę, a nawet czytać z jego ust. System ten wykorzystuje standardowy zestaw telewizyjny i kamerę⁹.

Większość tekstofonów ma jedną główną wadę: żeby się porozumieć, odbiorniki muszą się znajdować na obu końcach - u nadawcy i u odbiorcy. Istnieją dwa możliwe rozwiązania tego problemu. Po pierwsze, Federalna Komisja Komunikacji (Federal Communications Commission) wymaga teraz, by każdy stan dysponował telekomunikacyjną usługą przekaźnikową (telecommunications relay senńce, TRS ). która pozwala osobie używającej tekstofonu komunikować się z kimś, kto używa standardowego telefonu. Za pośrednictwem bezpłatnego numeru zaczynającego się od 800, usługa przekaźnikowa pozwala osobom niesłyszącym używać telefonu do wszystkiego - od wezwania lekarza po zamówienie pizzy. Gdy osoba niesiysząca użvwa tekstofonu w systemie przekaźnikowym, operator w centrum przekaźnikowym umieszcza rozmowę na linii głosowej i czyta zapisaną wiadomość rozmówcy nie korzystającemu z tekstofonu. Chociaż możliwe jest przeprowadzenie pełnej rozmowy w systemie przekaźnikowym, nie może być ona zbyt pry watna. Z tego powodu rozmowa telefoniczna staje się nienaturalna i bezosobowa. Jednakże do załatwienia takich spraw, jak umówienie się na wizytę lekarską, ustalenie terminu naprawy auta z mechanikiem samochodowym lub sprawdzenie, co zadano w szkole, system przekaźnikowy jest bezcenny¹⁰.

Większość ludzi niesłyszących lub niedosłyszących w rozmowie telefonicznej woli używać własnego głosu. Mogą posłużyć się przy tym nowym urządzeniem, transmiterem głosu (voice carry over, VCO). Jest to rodzaj tekstofonu z opcją wyboru głosu albo tekstu. Tym, którzy chcą używać swego głosu, ale muszą otrzymywać informacje w postaci druku, telefony te pozwalają na transmisję zarówno jak i tekstową. Operator przekaźnikowy zapisuje to, co mówi osoba słysząca, a potem tekst ten pojawia się w tekstofonie. Transmitery głosu mają wiele zalet, szczególnie dla ludzi słyszących, którzy mają niesłyszących przyjaciół lub członków rodziny, dla firm, które potrzebują obu opcji, a nie chcą inwestować »jdwa my i dla miejsc użyteczności publicznej, w których każdy powinien maęc dostęp do systemu telefonowania. Ci, którzy woleliby, aby czas odpowiedzi feff krótszy, aby istniała opcja jednoczesnego mówienia obu stron mają dziś do dfc*poeycji system linii dwóch telefonów VCO (Holbrook, 2000). Istnieje nawet

| Obecnie tekstofony wyszły całkowicie z użycia ze względu na możliwość komunikacji pisemnej przez Internet (przyp. red. nauk.).

S* teka istniała przez kilka lat - została jednak zlikwidowana ze względu na ban >r»zumicwania się przez Internet (przyp. red. nauk.).

automatyczna sekretarka tekstofoniczno-telcfoniczna. która zapisuje wiadomości | dowolnym formacie.

Po drugie, w życiu osób niesłyszących i niedosłyszących wiele zastosowań na stworzona do użytku powszechnego technologia bezprzewodowa. Na przykład urządzenia, które wysyłają i odbierają listy elektroniczne (e-maile), pozwalają ta-I dziom porozumiewać się na dowolną odległość. Susan, autorka tekstu zamieszcza-nego na początku rozdziału, używa urządzenia formy Blackberry, by porozumiewać się | pracownikami biura podczas wyjazdów. Urządzenie to wibruje, gdy nadchodzi nowy e-mail. Susan czyta wiadomość na ekranie i natychmiast odpowiada na nią, wpisując swą odpowiedź.

2.11.3. Jakie korzyści mogą przynieść studentom niesłyszącym skomputeryzowane translacje mowy na tekst?

Niesłyszący uczestnicy konferencji i zebrań oraz studenci biorący udział w wykładach często doświadczają tej samej frustracji. Trudno jest równocześnie robić notatki i patrzeć na osobę tłumaczącą wykład na język migowy. W takich sytuacjach pomocą mogą im służyć napisy w czasie realnym (real time captioning RTC). Powstało kilka systemów takich napisów. Jeden z nich, C-Print" korzysta z laptopa, specjalnie opracowanego programu skracającego słowa i ekranu. Specjalnie wyszkolona do tworzenia napisów w systemie C-Print"' osoba studia wykładu i wpisuje do komputera słowa według ustalonego kodu; transkrypcja pojawia się natychmiast na ekranie komputera osoby nieslyszącej. System C-Print“, który jest w stanie przetłumaczyć 300 słów na minutę, jest najszybszym z obecnie dostępnych systemów tłumaczących. Idealnie nadaje się dla uczestników wykładów, jednak w czasie pracy w małej grupie nie jest tak przydatny (Stinson i nfc, 2001). Po skończonym wykładzie studenci mogą otrzymać wydruk zapisków, co wielu z nich bardzo sobie ceni. Wielu studentów uczęszczających do tradygMM| uczelni, którzy w innej sytuacji musieliby polegać na tłumaczu, twierdzi, że dń9 systemowi napisów w czasie realnym nie czują się oni inni, a ich interakcje społeczne poprawiają się (Kramlinger, 1996).

Innym systemem, który wydaje się wielce obiecujący i przyszłościowy, jest automatyczne rozpoznawanie mowy (automatic speech recogniaon, ASR). NfjH technologia pozwala teraz komputerom na automatyczną konwersję mowy na tdjjjH w tempie poniżej 160 słów na minutę. Wskaźnik błędu wynosi przy tym 3-4% (Davis, 2001). System ten nie został stworzony z myślą o ⁿ>esiyszfCjg£|^^H on być urządzeniem do dyktowania. Dlatego system ten nie różnicqfayM i nie jest przydatny do dyskusji grupowej. Niemniej jednak, osobom niepełnosprawnym, są nieocenione ".

M Niestety, system ten przystosowany jest obecnie jedynie do języka jngidsfcHgp nauk.),