230

grup mięśniowych na niekorzyść innych oraz anomalii kręgosłupa, zachodzi konieczność zastosowania ćwiczeń specjalnych. Nie zamierza się tutaj wchodzić w dziedzinę specjalistycznej korekcji postawy, którą zajmuje się gimnastyka lecznicza. Niemniej nauczyciel wychowania fizycznego jako odpowiedzialny w znacznym stopniu za kształtowanie rozwoju fizycznego, a więc i prawidłowej postawy dzieci i młodzieży, winien być uczulony na to zagadnienie, a sprawy z tym związane nię powinny być mu obce.

Najczęściej spotykane wady postawy to:

-    plecy okrągłe (garbienie się - kifoza),

-    plecy wklęsłe (hiperlordoza),

-    plecy płaskie,

-    skrzywienie kręgosłupa boczne (skolioza),

-    odstające łopatki i zapadnięta klatka piersiowa,

-    płaskostopie.

Garbienie pleców powstaje na skutek osłabienia i rozciągnięcia mięśni grzbietu z równoczesnym przykurczem przednich mięśni klatki piersiowej. Przeciwdziałać temu należy stosowaniem przede wszystkim ćwiczeń wy-prostnych, takich jak:

-    wymachy i odrzuty ramion w bok i w górę na zewnątrz, także z przybo-rem, takim jak laska, skakanka,

-    ćwiczenia siłowe z ekspandorem,

-    skłony w tył w różnych pozycjach,

-    ćwiczenia rozciągające z partnerem,

-    ćwiczenia wyprostne i rozciągające przy drabinkach, z partnerem.

Nadmierne wygięcie kręgosłupa w części lędźwiowej jest spowodowane

dysproporcją siły mięśni grzbietu i brzucha, na niekorzyść tych ostatnich. Przeciwdziałać temu należy poprzez wzmacnianie i skracanie mięśni brzucha, działając równocześnie w kierunku rozciągania mięśni grzbietu za pomocą następujących ćwiczeń:

-    czworakowanie i pełzanie,

-    skłony w przód i skrętoskłony w pozycjach izolowanych (siady na ławeczce gimnastycznej),

-    w leżeniu tyłem przy drabinkach wznosy i opusty nóg do pionu i leżenia przewrotnego,

-    przy ustalonych stopach siady i opady w leżeniu tyłem,

-    w zwisie tyłem przy drabinkach wznosy do poziomu i opusty nóg.

Boczne skrzywienie kręgosłupa - skolioza. Działalność korektywna w tym

przypadku musi iść w kierunku zwiększenia ruchomości stawów międzykręgo-wych, prostowania kręgosłupa, a także wzmocnienia mięśni grzbietowych tułowia. Jednakże przy korekcie tego rodzaju wady postawy należy zachować dużą