277 (13)

15. RADAR W NAWIGACJI

Urządzenie radarowe wykorzystywane jest w nawigacji do wykrywania obiektów wokół statku i określania ich położenia w stosunku do statku własnego. Za pomocą radaru możliwe jest określenie odległości pośrednio, poprzez pomiar czasu przebiegu sygnału elektromagnetycznego, wysyłanego przez nadajnik za pośrednictwem anteny i powrotu sygnału odbitego do odbiornika. Pomiar odległości jest możliwy dzięki zastosowaniu w radarach fal o następujących właściwościach:

•    rozchodzących się prostoliniowo ze stałą prędkością,

•    ulegających odbiciu od obiektów napotykanych na kierunku promieniowania anteny,

•    promieniujących, w postaci krótkich pakietów impulsów,

•    wysyłanych przez antenę w przestrzeń z optymalną kierunkowością.

Odbity sygnał przedstawiony na wskaźniku radarowym jest „echem”, które może być retransmitowane przez transponder. Transponder generuje sygnał automatycznie, gdy odbierze impuls radarowy na odpowiedniej częstotliwości, wysyłany w jego kierunku.

Za pomocą radaru określane są dwa parametry nawigacyjne: odległość, namiar lub kąt kursowy, co pozwala na wyznaczenie współrzędnych pozycji obserwowanej statku posiadającego radar.

Mapy radarowe

Mapy radarowe występują w dwóch wersjach. Pierwsza z nich obejmuje wykonane zdjęcia wskaźnika radarowego, będące obrazem obszaru wyświetlanego przez radar z odpowiedniej pozycji i wysokości anteny oraz w określonych warunkach meteorologicznych. Ten rodzaj map stosowany jest do ogólnej orientacji nawigacyjnej i nie nadaje się w pełni do wykorzystania w nawigacji z powodu wielu ograniczeń. Druga wersja map polega na wprowadzeniu określonych linii nawigacyjnych i punktów w granicach wskaźnika radarowego, pozwalających na prowadzenie nawigacji na obrazie utrwalonym wcześniej, gdy jednostka płynęła, a który został zachowany w pamięci komputera radarowego. Mogą to być tory wodne i nabieżniki (linie kierunków drogi), linie rozgraniczenia ruchu itp.

Zastosowanie tych map wymaga uprzedniego ich przygotowania, przed wejściem na dany obszar. Mapa radarowa musi także być odniesiona do określonych, fizycznych obiektów na wskaźniku (pozycji geograficznych). W ruchu rzeczywistym dużą pomocą w nawigacji jest ARPA z automatyczną stabilizacją ruchu względem dna.