34 (422)

czulne - przyspieszają. Istotny wpływ mają również hormony, przede wszystkim adrenalina (pobudza układ współczulny). Sytuacje, w których dochodzi do zwiększonego wydzielania adrenaliny (np. strach lub gniew), mogą doprowadzić chore serce do przeciążenia i niewydolności, gdyż adrenalina: po pierwsze przyspiesza czynność serca, po drugie powoduje gwałtowny wzrost ciśnieniakrwi, obkurczając naczynia krwionośne.

Wpływ wysiłku fizycznego na serce

Podczas pracy mięśni zwiększa się powrót krwi żylnej do serca. Serce lepiej wypełnione w czasie rozkurczu może wypchnąć więcej krwi przy skurczu. Ponieważ skurcz jest mocniejszy a objętość wyrzucanej krwi większa, następuje wzrost ciśnienia krwi. Na drodze lokalnego odruchu następuje rozszerzenie naczyń w pracujących mięśniach i jej dowóz do miejsc, gdzie jest najbardziej potrzebna.

Tak więc pracę serca zwiększają zarówno emocje, jak i wysiłek fizyczny. Zdrowe serce posiada pewną rezerwę sił, do której może sięgnąć w razie nagłej potrzeby. Z chwilą gdy zwiększone zapotrzebowanie na krew ustaje, czynność serca szybko powraca do swej normalnej częstości i siły. Natomiast chore serce może być zmuszone do wykorzystania całej swojej rezerwy już na samo utrzymanie krążenia w spoczynku i nie pozostaje nic na pokrycie nagłego zapotrzebowania. Takie nagłe obciążenie chorego serca może mieć fatalne skutki.

Objawy ogólne w chorobach serca

1. Sinica. Wskutek zwolnionego krążenia krwi i upośledzonej wymiany gazowej w przekrwionych płucach krew oddaje tkankom stosunkowo dużo tlenu i zabiera od nich nadmiar dwutlenku węgla. Sinica jest najwyraźniejsza na twarzy, która często ma odcień purpurowy z zasinionymi wargami.

W innych przypadkach skóra może być blada z powodu złego ukrwienia tętniczego.

2.    Duszność. Wskutek przekrwienia naczyń krwionośnych w płucach występują trudności w oddychaniu.

3.    Obrzęki. Z powodu zwolnionego krążenia naczynia ulegają rozszerzeniu, ściany ich stają się cieńsze i do tkanek przesącza się nadmierna ilość płynu. Obrzęki występują przeważnie na kończynach, ale w bardzo ciężkich przypadkach, np. w niedomykalności zastawki trójdzielnej, następuje przesiąkanie płynu do jamy brzusznej, powodując wodobrzusze.

4.    Ból. Niektórym chorobom towarzyszy tępy ból w okolicy serca, bądź ostry - promieniujący do szyi lub lewej ręki. Przyczyną tego bólu jest niedokrwienie serca. Zwykle jest to związane ze zmianami w aorcie lub naczyniach wieńcowych.

5.    Kołatanie. Są to szybkie, mocne i nieregularne uderzenia serca odczuwane przez chorego. Kołatanie jest wynikiem wysiłku serca pompującego krew w niekorzystnych warunkach. Kołatanie może mieć charakter wyłącznie czynnościowy.

6.    Tętno. Charakter tętna zależy od rodzaju schorzenia. W przeroście serca tętno jest wysokie i rzadkie. W przypadkach dekompensacji i niewydolności krążenia tętno staje się częste i niemiarowe.

7.    Objawy mózgowe. Na ogół pojawiają się w wadach aorty. Objawy polegająna omdleniu wskutek niedokrwienia mózgu. Często występują objawy psychiczne, takie jak: nadmierna pobudliwość i depresja. Mogą się zdarzać krwotoki mózgowe.

8.    Objawy brzuszne. Przekrwienie żylne w obrębie brzucha może być przyczyną zaparć, niestrawności itp.

71