36 37 (17)

36 4. Manualna diagnostyka i terapia stawów obwodowych

^-2- (Z: Frisch H. Programmicrte Untersuchung des Beweeunesapparates. 6. Springer, Beriin-Heidelbcrg 1995.)    "

Plan leczenia zmniejszonej ruchomości stawu Techniki leczenia tkanek miękkich

•    Masaże:

Masaże mięśni    —■> poprawa przepływu krwi/przemiany materii, działają tonizu-

jąco na mięśnie.

Masaże poprzeczne —* rozluźnienie mięśni przez system gamma, uwolnienie sklejeń. Masaże tkanki łącznej —» miejscowe i odruchowe zmiany przepływu krwi, wydzielania i motoryki.

Masaże okostnowe    —» złagodzenie bólu przez wywołanie wtórnego bólu okostnej.

•    Rozluźnienie poizometryczne przy wzmożonym napięciu mięśni (delikatne, krótkotrwałe napięcie w celu uniknięcia skurczu agonistów i antagonistów).

•    Rozciągnięcie mięśni skróconych tkanek mięśniowych przy prawidłowej grze stawowej w fazie rozluźnienia poizometrycznego (po dłużej trwającym silnym napięciu rozciągniętych mięśni).

•    Czynne rozluźnienie mięśni przez niewielkie aktywowanie izometryczne antagonistów. Techniki stawowe

•    Mobilizacje (gra stawowa) trakcje (wyciąganie) -»redukcja bólu i poprawa ruchomo

ści

mobilizacje ślizgowe —»poprawa ruchomości,

•    Manipulacje    odruchowe rozluźnienie mięśni

Ćwiczenia

•    W celu poprawy i utrzymania ruchomości stawu (automobilizacja).

•    W celu poprawy koordynacji (np. PNF, odpowiedni trening).

•    W celu poprawienia i utrzymania elastyczności: rozciąganie (przez pacjenta).

•    W celu wzmocnienia mięśni.

Model zablokowania stawu przez skrócone mięśnie, obkurczoną torebkę stawową i uszkodzenie chrząstki stawowej przedstawia ryc. 4.2. W wyniku zmiany struktur w płaszczu tkanek miękkich lub na powierzchniach stawudochodzi do wydłużenia prawidłowej osi ruchu (1, 2). a do patologicznych zmian struktury i zaburzeń ruchu ślizgowego dochodzi przez wzajemny ucisk powierzchni stawowych(3). Przy wzrastającej kompresji równoległy ruch ślizgowy jest coraz bardziej ograniczony i w końcu zupełnie niemożliwy. Oś ruchu jest przerwana w obszarze ucisku powierzchni stawowych oś 3), Ruch stawu, określany jako centralny wzorzec ruchu, może teraz przebiegać tylko względem nowej patologicznej osi ruchu w obrębie kompresji. To prowadzi do nasilenia bodźców nocyceptywnych z rozciągniętej torebki stawowej po stronie przeciwnej do kierunku ruchu ( —><— = napięcie mięśni; !} = ból).

Reakcje nocyceptywne powstają w wyniku bolesnego napięcia mięśni po stronie przeciwnej do kierunku ruchu, a po stronie zgodnej z kierunkiem ruchu występuje porażenie mięśni. Powstaje tzw. nocyceptywny somatomotoryczny efekt zablokowania wg Briiggera (podrozdział 3.2.4, str. 30).