Eksperymenty na lato
bardzo donośny głos i ogromne płuca — dużą świecę potrafi zdmuchnąć bez wysiłku z odległości 5 metrów. W tym samym lesie mieszka mały skrzat Sprytek. Od dnia swoich drugich urodzin ma on trudności ze zdmuchnięciem świeczek na urodzinowym torcie. Do swych przyjaciół mówi najczęściej szeptem, gdyż ma bardzo delikatny głosik i łatwo nabawia się chrypki.
Pewnego dnia olbrzym Powietrznik i skrzat Sprytek spotkali się w lesie. Niewiele brakowało, a olbrzym nadepnąłby na małego skrzata! Sprytek był tego dnia bardzo rozzłoszczony na Powietrznika, gdyż olbrzym powyrywał jodły obok domku skrzata, aby przeczyścić sobie nimi uszy. Sprytek był naprawdę zły. Ale był także bardzo odważny i postanowił wyzwać Powietrznika na pojedynek: ten, kto jako pierwszy nadmucha umieszczony w butelce balonik, zwycięży w pojedynku. Pokonany będzie musiał przez trzy dni z rzędu robić wszystko, co każe mu zwycięzca. Olbrzym wybuchnął gromkim śmiechem i ochoczo podjął wyzwanie. Był oczywiście absolutnie pewien swego zwycięstwa! Nadmuchać balon! Wszak to pestka dla olbrzyma!
Jak myślicie, kto zwyciężył w pojedynku? Spróbujmy teraz nadmuchać balonik w butelce tak, jak zaproponował skrzat Sprytek.
Przebieg doświadczenia: Na rozgrzewkę każde dziecko nadmuchuje balon. Wszystkim przychodzi to bez większego wysiłku. Potem dzieci dobierają się w pary i pracują według wskazówek wychowawcy. Wkładamy ostrożnie balon do butelki; jego końcówkę nakładamy na szyjkę butelki. Jedno z dzieci próbuje teraz nadmuchać balonik. Bez powodzenia. Następne dziecko próbuje, ale i jemu się nie udaje. Proponujemy, aby zastosować pewną sztuczkę, którą zdradził nam skrzat Sprytek: należy zdjąć końcówkę balonika z szyjki butelki, włożyć do naczynia słomkę i powtórzyć eksperyment.
Obserwacja: Nie da się nadmuchać balonika w butelce, jeśli jego końcówka nałożona jest na szyjkę butelki. Gdy włożymy słomkę do naczynia, można nadmuchać balon.
Wyjaśnienie: Nawet sam olbrzym Powietrznik nie zdołałby nadmuchać balonika w butelce, gdyż wypełniające ją powietrze ma zbyt wiele siły. Gdy włożymy słomkę do butelki, powietrze może uciekać przez nią na zewnątrz, robiąc miejsce rosnącemu balonikowi.
Zakończenie: Dzieci bardzo chętnie namalują ilustracje do pojedynku skrzata z olbrzymem. Być może opowiedzą całą historię innym lub zaproponują taki sam pojedynek dzieciom, które nie znają jeszcze tego eksperymentu.
Wiek: powyżej czterech lat
Liczba
uczestników: 2-8 dzieci
Miejsce: w pomieszczeniu lub na dworze
Wskazówki: W tym doświadczeniu dzieci zaobserwują, jak powietrze rozszerza się pod wpływem ogrzewania. Maluchy mogą przeprowadzić eksperyment samodzielnie. Niech dzieci nadmuchają baloniki, zanim rozpoczną ćwiczenie. Z całkiem nowymi balonikami eksperyment może się nie udać.
Materiały: Dla każdej pary dzieci dmuchany baldjnik, szklana butelka, salaterka, dzban z gorącą wodą.
Przygotowanie: Na godzinę (co najmniej) przed rozpoczęciem doświadczenia wstawiamy puste butelki do lodówki. Gromadzimy materiały.
Przebieg doświadczenia: Dzieci pracują w parach według następujących wskazówek:
1. Napełniamy salaterkę gorącą wodą.
2. Jedno z dzieci przynosi zimną butelkę z lodówki.
39