38 (106)

174 Część pierwsza - Żywioł, radość i ku!tura zabawy...

co mogło być najważniejsze i najradośniejsze o każdej porze, na zawsze, na całe życic.

Szczęście...^A

Oczywiście, interesujących opisów i przykładów dziecięcych zabaw jc.sr wiele w literaturze zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Także utwory poetyckie ukazują w różnorodny sposób to, co nazwiemy fantazją. W. Żółkiewska wspaniale przedstawia w swoich opowiadaniach dziecięce marzenia o zabawie, przyjaźni, radości i szczęściu. Dla innie jest to zaledwie próba analizy, dość sentymentalna, bo wiążąca się z radościami i troskami mojego dzieciństwa, kiedy to słuchałam wielu bajek, baśni i opowiadań.

Dziecko jako osoba wrażliwa

Zanim przez lata doświadczeń, w trakcie starannej edukacji dziecko otrzyma cały szereg uporządkowanych informacji, jest ono otwarte, chłonne i spragnione coraz to nowej wiedzy. Zadaje wiec wiele pytań. Brakuje mu słów, chociaż ma wiele możliwości. Tę sytuację, która zdarza się i dorosłym, ujmuje wiersz T. Opoki:

Brok słów, myślę o Tobie Dotykając do czysta l ej niezapisancj strony I^ło której jesteś Jeszcze jedną /. wielu Nieskończonych możliwości.

Mały człowiek, pełen potencjału twórczego, z chęcią do odkrywania i nazwania tego, co bardziej i mniej znane, ma w sobie ,,niezastąpione piękno¹’, czyli wrażliwość estetyczną, która stanowi jeden z wielu sposobów patrzenia na świat'⁵. Dzieci posługują się różnymi, bardziej lub mniej zmyślnymi, określeniami przedmiotów. Potem, podczas nauki szkolnej, nazywają je bardziej „standardowo’’. Kros kiedyś powiedział, że aby poznać rzecz, należy ją zwerbalizować. Coś nienazwane jesr reż nicpoznanc. Nieokreślenie to iluzja poznania. Dzieci, niemal dosłownie, dotykają tego, co obce i nowe. Później przychodzi doświadczanie i zrozumienie. Świat staje się bardziej oswojony. Za wszelką cenę należy ochronić w dziecku wrażliwość. Nauczyć je osłaniać to, co należy do pełni człowieczeństwa i człowieka twórczego, po-

'* W. Żółkiewska: Przyjaciele.... dz. cyc., s. 178-

W nauce prócz wrażliwości estetycznej wyróżnia się także wrażliwość poznawczą, społeczną, moralną, egzystencjalną oraz inne jej rodzaje.