39 (309)

Zarówno

koncepcje psychologiczne, jak i socjologiczne nie są pozba-

niczeó. Pierwsze w projektowaniu przyszłości edukacyjnej _vvione ogr _czj_oWj_eka koncentrują się na jego cechach wewnętrznych, i 7.awod°^we*J _n Q(j _caj_eg₀ szeregu uwarunkowań pozajednostko-_njejak° j_eczny_Ch, kontekstowych. Drugie z kolei moc sprawczą w tym wych* ^Sp0przypisują niemal wyłącznie czynnikom zewnętrznym. Stąd procesie    _sję bardziej kompleksowe podejście do tego wielowątko-

^egfcałożyciowego procesu.

2. Teoria projektowania przyszłości edukacyjno-zawodowej Hodkinsona

Brytyjski teoretyk i badacz decyzji i karier zawodowych Hodkinson podkreśla, że pojawiający się powszechnie w literaturze pogląd, jakoby istniała niejako odseparowana jednostka oraz zewnętrzne czynniki wywierające na nią wpływ w procesie podejmowania decyzji jest uproszczony. Jego zdaniem doświadczenie społeczne stanowi integralną część samego procesu podejmowania decyzji (Hodkinson, 1997, Hodkinson, Sparkes, 1997). Podkreśla on, że w wielu wspomnianych powyżej koncepcjach o rodowodzie psychologicznym przyjmuje się pewne założenia, które nie przystają jednak do bardzo różnorodnych sposobów decydowania o swojej zawodowej karierze, a wcześniej o wyborze kierunków kształcenia i typów szkół, co de facto determinuje późniejsze życiowe wybory. Owe założenia przedstawiają się następująco:

- proces podejmowania zawodowych decyzji ma charakter indywidualny,

- odznacza się racjonalnością,

-jest w dużej mierze kontrolowany przez samą jednostkę, która adomie kształtuje swoje otoczenie i kieruje swoim życiem.

letrudno jednak zauważyć, że w takim myśleniu brak w zasadzie Padek *** ^pozorn*^e irracjonalne decyzje, brak wreszcie miejsca na przy-_Sjl _r ’ ^na który powołują się czasem przedstawiciele określonych profe-*yciorysó°^nU^^{C czynn}^ determinujące kolejne kroki ich zawodowych

Wy_Cb°^C^°^*^cz,la teoria procesu podejmowania decyzji zawodo-^<^anicz^f4°?^{0n0Wana przez} Hodkinsona w pewnej mierze unika tych ---- Zdaniem jej autora proces dokonywania zawodowych wybo-

8. 399*410.

^cjon_Uj_ę J^H^^owania nowej całościowej koncepcji podejmowania zawodowych decyzji ^lłMf. 1997 ~ ^a^--°^<^^^lnson Careership: A Sociologieal Theory of Career Decision Ma-

39