450 [1024x768]

KINETYKA CHEMICZNA

Po scałkowaniu otrzymujemy

= kt    (6.14)

1 _ f (2b-a)lx    b(a-2x)]

(2b-óy [ a(a-2x)    a(b-x) J

Najczęstszym przypadkiem reakcji trzeciego rzędu jest udział dwóch rodzajów substratów, przy czym reakcja jest drugiego rzędu względem jednego ^ z nich.

Wyznaczanie rzędu reakcji

Najprostszy sposób, choć mało precyzyjny i nie zawsze skuteczny, wyznaczania rzędu reakcji, to sprawdzanie stałości k w równaniach kinetycznych odpowiednich rzędów.

O wartości rzędu reakcji informuje nas także zachowanie się czasu połówkowego reakcji. Widzieliśmy, że dla reakcji pierwszego rzędu czas ten nie zależy od stężenia początkowego. Dla innych rzędów czas ten w różny sposób zależy od c₀. I tak, dla reakcji II rzędu, zgodnie z równaniem (6.8),

TllrMd *    (6.15) a dla reakcji III rzędu, zgodnie z (6.12),

3

Tlllnąd - Jj—g    (6.16)

Ogólnie

(6-17)

gdzie n jest rzędem reakcji. Dla reakcji rzędu zerowego czas połówkowy jest proporcjonalny do stężenia początkowego.

Najdokładniejszą metodą wyznaczania rzędu reakcji, jak i zresztą w ogóle badania meęHamzmuTeakćji, jest porównywanie początkowej szybkości reakcji dla określonych stężeń początkowych.. Przez zastosowanie dużego nadmiaru wszystkich pozostałych substratów w stosunku do badanego składnika można określić rząd reakcji względem konkretnych składników. Badanie szybkości reakcji w stadium początkowym jest ważne i z tego względu, że eliminujemy ewentualny wpływ reakcji odwrotnych. Trzeba bowiem podkreślić, że niemal