452 (13)

Z. J amfo A. tocioti i frgo ictiinafogir. Wir5W#u 2005 ISBN &>?)!-144? 1-9.0 by WN PWN 2005

ma intensywny kolor brązowoczerwony (ceglasty), a popioloporyt ciemnobrunatny. Ziarna keramzytu mają kształt owalny więcej lub mniej wydłużony i tym wyraźnie różnią się od popioloporyt u, o ziarnach bardziej kulistych.

Pod względem porowatości wewnętrznej, oba kruszywa są do siebie zbliżone. Charakteryzują się porami o średnicy od 0.5 do 2 mm równomiernie rozłożonymi i z reguły niełąezącymi się ze sobą (rys. 22.2e i f). Niemniej daje się zauważyć, że pory popiołoporytu są bardziej drobne i rozdzielone cieńszymi warstwami litego materiału niż w keram-zycie i tym bardziej w glinoporycie.

Pozostałe kruszywa mają powierzchnię chropowatą o dużej porowatości warstwy przypowierzchniowej, a pory wewnętrzne o wielkości od 1 do 6 mm są nierównomiernie rozłożone (rys. 22.2a. b i c). Pory są w większości otwarte i łączą się ze sobą w przestrzenny układ. Można jednak te kruszywa rozróżnić nawet wzrokowo i tak:

•    glinoporyt ma część powierzchni gładkich zbliżonych do kcremzytu,

•    łupkoporyt ma silnie postrzępioną powierzchnię i pory wewnątrz ziaren wąskie, dochodzące nawet do S mm długości (rys. 22.2c).

•    żużle (rys. 22.2a) zbliżone są wyglądem i strukturą do łupkoporytu. różnią się większymi porami w warstwie powierzchniowej, jak i wewnątrz ziaren.

22.2.3. Zasada produkcji kruszyw ziarnowych

•    Keranizyt otrzymuje się przez wypalanie niskotopliwych iłów' i glin o zdolności pęcznienia pod wpływem temperatury. W tym celu zarabia się surowiec wodą do gęstej konsystencji. Rozdrobnioną na kawałki masę wypala się w piecach obrotowych w temperaturze ok. 125(PC. Stopień pęcznienia glin, ewentualne ich uszlachetnienie i technika wypału prowadza do uzyskiwania keramzytu o dużej wytrzymałości przy niskiej gęstości.

•    Łupkoporyt otrzymuje się z łupków przywęglowych, uzyskiwanych w trakcie wydobywania węgla. Lupki zawierające około 12-18% węgla, rozdrabnia się i spieka w temperaturze ok. 1150°C. Proces spiekania łupków polega na przyłożeniu ognia od góry, po ułożeniu łupków na ruchomych rusztowych taśmach spiekalniczych, i z kolei rozżarzeniu przez przepływ' strumienia powietrza wywołany podciśnieniem wytwarzanym pod taśmą. Wypalony materiał powtórnie kruszy się w łamaczach do żądanych wielkości. Łupkoporyt cechuje się dużą wytrzymałością.

•    Pumeks hutniczy otrzymywano metodą spieniania płynnego żużla wielkopiecowego. Spienianie uzyskiwano dzięki studzeniu precyzyjnie dobraną ilością wody i odpowiedniej szybkości studzenia. Proces ten odbywa się w specjalnych w-annach uchylnych. Ostudzony spieniony żużel jest kruszony.

•    Glinoporyt produkowany jest z glin niepęczniejących, które po zarobieniu wodą na gęste ciasto wypala się i kruszy. Uzyskuje się wówczas kruszywo średniej wartości, mało jednorodne. Pory powstają na skutek odparowywania wody przy wypale.

•    Popioloporyt uzyskuje się przez spiekanie popiołów lotnych najczęściej na urządzeniach rusztowych lub przez spiekanie w' piecach obrotowych albo szybowych. Dopracowano się kilkunastu przepisów-szczegółowego postępowania, które decydują o jakości produktu i koszcie jego uzyskania - rys. 22.3.

•    Żużel granulowany otrzymuje się przez gwałtowne chłodzenie płynnego żużla wielkopiecowego. W wy niku tego procesu otrzymuje się ziarna do 5 mm.

•    Żużel paleniskowy jest odpadem przy spalaniu węgla w- paleniskach rusztowych. W stosie tego kruszywa bez trudu można dostrzec kawałki niespalonego węgla, co jest

447