285 (30)

Z. J amfo A. tocioti i frgo ictiinafogir. Wir5W#u 2005 ISBN &>?)!-144? 1-9.0 by WN PWN 2005

1)    przez zginanie próbek, określając tzw. wytrzymałość na rozciąganie przy zginaniu (fj -rys. 15.15b.

2)    przez łupanie próbek, określając tzw. wytrzymałość na rozłupanie (f,) - rys. 15.15. Ponieważ przy ocenie wytrzymałości na rozciąganie ma wpływ rów nież wielkość próbki,

na rys. 15.15 podano wymiary próbek normowo zalecanych.

15.4.2. Badanie na zginanie (f)

Istota badania polega na ustaleniu naprężeń w' rozciąganej strefie w momencie złamania próbki. Spotyka się badania przez łamanie jedną silą umieszczoną w środku belki

m-s*

4

lub dw iema silami 2P umieszczonymi w 1/3 rozpiętości

M =

PL

3 *

Przy częściej spotykanym sposobie, a mianowicie obciążenia jedną siłą, wytrzymałość na zginanie wynosi:

(15.8)

^¹⁰r¹⁰T¥ ⁼ '⁵F

15.4.3. Badanie na łupanie (fj)

Istota badania polega na przyłożeniu siły w sposób ciągły do tworzącej i osiowo w stosunku do próbki. Siłę przekazuje się za pośrednictw em dwóch stalowych nakładek o przekroju 5 x 10 mm.

Wytrzymałość na rozłupanie oblicza się ze wzoru:

gdzie:

c _    20P

lub f| =

20P

7c • h • r

(15.9)

P - siła niszcząca (kN|.

D - średnica próbki walcowej (cm], h wysokość próbki pryzmatycznej (cm],

1    - długość próbki (cm].

W metodzie tej obserwuje się najmniejszy wpływ wielkości i kształtu próbki oraz stanu jej zaw ilgocenia na wynik, dlatego jest ona obecnie najpowszechniej stosowana. Mimo wszystko. 1: D lub I: h powinno równać się 1 lub mieścić w granicach 1 : 1.5.

Zaletą jej jest również to, że można badać na tych samych próbkach i w tej samej prasie, co wytrzymałość na ściskanie. Metoda ta nazywana jest też czasem brazylijską.

15.4.4. Współzależność wielkości f_t, f, i f,

Charakteryzują je dwie poniższe równości:

f, = (0,46 do 0,8) f_K, i

f, = (0,65 do 0.85) f,= 0,75 f,.

276