4

możliwości człowieka z samej swej istoty, a nie tylko z ludzkiej niewiedzy.

“'Przez wskrzeszenie Łazarza Jezus umieszcza się jakby w przedłużeniu działania Jahwe w Starym Testamencie. Jahwe, to ten, który „uśmierca i ożywia’’ (Iz 45 7). Jezus oznajmia Marcie: „Jam jest zmartwychwstanie i życie, kto we mnie wierzy, choćby umarł. żvć hedzie" U 11 25). Staje-

odgrywający bardzo wielką rolę w życiu Chrystusa, wskazuje bowiem moment, w którym wrogość Żydów staje się napastliwa, zapoczątkowuje dramat, który zakończy się męką. Nie można zatem wykluczyć tej sceny z osnowy Ewangelii. W przeciwnym wypadku należałoby zakwestionować samą tę osnowę w ogóle i podać w wątpliwość histo-ryczność Jezusa. Widzieliśmy zaś, że nie da się to utrzymać z naukowego punktu widzenia. Wskrzeszenie Łazarza jest zatem „sprzęgiem” Ewangelii. Włącza się w bieg życia Jezusa w sensie anegdotycznym, jednocześnie zaś wprowadza w bieg zjawisk działanie czysto boskie. Wskrzeszając Łazarza, Jezus ukazuje ostatecznie, że iest nanem życia i śmierci. To zaś przysługuje jedynie Bogu, bedac powyżej wszelkich 2j istoty, ‘ "

~ my tu w obecności owego Bożego [ją ' k?óre rości sobie prawo do władzy nad życiem i nad śmiercią, władzy wynikającej z własnej potęgi. Piotr będzie także wskrzeszał umarłych, lecz czynić to będzie w imię Pana Jezusa. Jezus wskrzesza łazarza we własnym imieniu. I to naTWfeśnie obchodzi, jako znak tego, że swoim postępowaniem Jezus ro^ci soBJe prawo do cech czysto boskich. Uderzało to Jego współczesnych. „Żaden człowiek tak nie mówił jak on” (J 7 46), mówili Żydzi. I jeszcze: „Uczył ich jako ten, który ma władzę, a nie jako ich uczeni w Piśmie i faryzeusze” (Mt 7 29). I istotnie, w słowach Chrystusa brzmi jakiś ton jedyny, który uderza zanim jeszcze zdołaliśmy odkryć jego charakter. Jest on całkowicie różny od tonu proroków ze Starego Testamentu. Prorocy przekazują posłannictwo, które otrzymali: „I stało się słowo Pańskie do mnie mówiąc”. Takim tonem będzie później przemawiał Mahomet: jest on prorokiem, któremu zostało powierzone przekazywanie wyroczni Boga. Jezus | mówi jednak zupełnie inaczej. Powołuje się jedynie na swój własny autorytet. Mówi z własnej swojej mocy. Uznaje, że ma prawo wymagać bezwarunkowego i absolutnego posłuszeństwa, które należy się tylko Bogu.

J Porównanie ze Starym Testamentem jest tu bardzo pou-

czające. Sposób wyrażania się Chrystusa wcale bowiem nie odpowiada sposobowi wyrażania się proroków. Prorocy nigdy nie mówią: „ja wam powiadam” lecz „oto, co Bóg do was mówi”. Istotnie, sposób wypowiedzi Jezusa w Nowym Testamencie nawiązuje do sposobu wypowiedzi Jahwe w Starym Testamencie. Jak wykazał K. L. Schmidt, a po nim i inni *, owo „Ja” u Jezusa to „Ja” Jahwe, to wyraz afirma-cji osobowości boskiej, absolutnie suwerennej. Odpowiednika dla sposobu mówienia Jezusa szukać należy w takich ustępach jak następujące: „Bo to mówi Pan: Ja Pan, a nie ma innego. Nie potajemnie mówiłem na miejscu ziemi ciem-l nym... Ja Pan, mówiący sprawiedliwość, powiadający pra-l wość” (Iz 45 18—19). Zauważmy, że Jezus przytacza te wla- l śnie słowa, aby je zastosować do siebie: „Jam jawnie mówił i światu, ! nic nie mówiłem potajemnie” (J 18 20). W innym 1 miejscu Jahwe mówi: „Bom ja Pan, Bóg twój, który trzyma V rękę twoją i mówię tobie: „Nie bój się” (Iz 41 13), co nam przypomina słowa: „Ufajcie, jam jest, nie lękajcie się” (Mk 6 50).    J

Te wypowiedzi Jezusa dotyczą różnych spraw. Z jednej strony wiążą się z objawieniem Jego mocy: wypędza złego ducha z dziecka, chorego na epilepsję (Mk 9 25): „Ja tobie rozkazuję". Podobne znaczenie mają słowa: „Wiem, że moc i mnjji ni-zejawila się na zewnątrz" (Łk 8 46). Kiedy indziej I ^iaźie o rozesłanie Apostołów: „Oto ja posyłam do was pro- I roków” (Mt 23 34). Kiedy indziej o nauczanie: „A ja powia- 1 dam wam” (Mt 5 22. 28. 39). U Jana znajdujemy formułę pełniejszą: „Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam" (8 51).

Jeszcze ważniejsze są te "miejsca, w których Chrystus określa siebie jako „Ja” z owym znamieniem osobistym i najwyższą swobodą, która charakteryzuje objawienie Boga w Księdze Wyjścia: Ego sum qui sum. Na przykład z wer-j. setu Jana: „Gdy podwyższycie Svna Człowieczego, poznacie] żem Ja jest” (J 8 28). Spotykamy kilka takich Ego suną posiadających to najwyższe odniesienie. Odnajdujemy jel W rozmowie z Samarytanką: „Jestem Nim, który z tobą mó-1 wię” (J 4 26). Podobnie w epizodzie o ślepym od urodzenia. I (J 9 37). Odnajdujemy dalej „abyście, gdy się stanie, uwie- \ rzyli, żem Ja jest” (J 13 19). Czasem słowom tym towarzyszy ) jakieś bliższe określenie: „Jam jest chleb żywota... Ja jestem

191