4 (2478)

magający i często groźny. Muszą rosnąć w poczuciu własnej wartości z wiarą, że poradzą sobie w trudnym świecie, a warunkiem ich dalszego rozwoju jest samoakceptacja.

AKTYWNE SŁUCHANIE

Najczęściej rozmawiamy z dziećmi z pozycji eksperckiej. To my dorośli znamy fakty, wiemy na czym polegają problemy, potrafimy je rozwiązywać, wiemy co jest dobre, a co złe, przewidujemy przyszłość. Dzieci nie potrafią nawet precyzyjnie wypowiedzieć się, więc to my dorośli lepiej zwerbalizujemy to, o czym one myślą, co czują, co jest dla nich dobre i jak powinny się zachować.

Nasza postawa wobec dzieci i nasze schematy myślenia są źródłem barier utrudniających komunikowanie się z nimi. Tymi barierami są nasze skłonności do:

■    osądzania - wiemy i oznajmiamy, co jest w dziecku dobre, a co złe i oceniamy zachowania jako dobre lub złe,

■    udzielania rad - skoro najlepiej rozumiemy problem, wobec dziecka przyjmujemy rolę eksperta, który poucza, tłumaczy i mówi, co należy uczynić,

■    zjednywania - któż z nas nie uznaje się za przyjaciela dzieci, demonstrujemy przychylność i przyjaźń, często próbujemy zjednać dzieci demonstrując pobłażliwość wobec nich, a więc lekceważymy je i ich problemy,

■    zmiany tematu rozmowy - problem poruszony w rozmowie przez dziecko jest często naszym zdaniem banalny, albo nie na czasie, zdarza się, że problemy dzieci są dla nas zbyt trudne bądź krępujące.

Zachowanie osób dorosłych z pozycji dominującej i rywalizującej wobec dzieci skłania do działań zakłócających komunikowanie się, jak: rozkazywanie, groźby, moralizowanie, przemawianie (wykład), pochwały z podkreśleniem swojej wyższej pozycji, użalanie się, zawstydzanie, wypytywanie i zaprzeczanie. Dziecko, które nie zostało do końca wysłuchane, czuje się zignorowane i opuszczone. Reaguje wówczas buntem, złością a także przygnębieniem oraz poczuciem braku znaczenia i wartości swojej osoby.

W relacjach z innymi osobami dzieciom towarzyszą silne emocje, których często nie potrafią nazwać. W każdej wypowiedzi dziecka ukryte są uczucia. Ważnym zadaniem osoby dorosłej jest empatyczne