4 (892)

etycznie ukazujące się książki. Są one, jak już zaznaczono, albo wyrazem określonej, partykularnej ideologii, wąskiej opcji teoretycznej, albo też koncentrują się na wybranym fragmencie nauki o wychowaniu. Tym bardziej niewystarczające są ciekawe skądinąd i wartościowe, ale przyczynkowe wypowiedzi o pedagogice i wychowaniu, publikowane na łamach fachowej prasy.

W tej sytuacji, która trafnie bywa określana mianem „wychowania na rozdrożu”, ze wszech miar uzasadniona jest propozycja wznowienia znanej książki Stefana Kunowskiego Podstawy «spóiczcsntjpedagogiki. Wydawnictwo to było w swoim czasie bestselerem czytelniczym. Silnie wspierało niemarksistowskie przyczółki polskiej pedagogiki. Zajęło ważne i trwałe miejsce w procesie kształcenia pedagogów na różnych szczeblach edukacji. I co ważniejsze, nadal może i powinno pełnić to swoje zadanie.

O wysokiej wartości książki Stefana Kunowskiego wypowiadało się wielu specjalistów. Walory te pomyślnie przeszły próbę czasu. Aktualność tego dzieła wiąże się głównie z prezentowanym przez Autora typem pedagogicznego myślenia, szerokim zakresem i wyczerpującym charakterem książki oraz z jej mistrzostwem formalnym.

Dla Stefana Kunowskiego pedagogika jest przede wszystkim nauką o człowieku, a wychowanie - wspomaganiem rozwoju osoby ludzkiej. Ta podmiotowa perspektywa widoczna jest w każdej z trzech części prezentowanej książki: - we wstępie do pedagogiki, w charakterystyce współczesnych systemów wychowania oraz w części poświęconej pedagogice teoretycznej. Pierwsze dera fragmenty książki mają charakter analityczno-sprawozdawczy. fragment trzeci - to próba autorskiej prezentacji wychowania chrześcijańskiego.

Stefan Kunowski w żadnym miejscu swoje) publikacji nie podsuwa Czytelnikowi określonych wyborów-, nic narzuca swoich preferencji. Rzeczowo i precyzyjnie przedstawia wybrane idee, stanowiska i teorie pedagogiczne. Mówi o ludziach, środowiskach i instytucjach zajmujących się nauką o wychowaniu. Autor w- słowach pełnych taktu i tolerancji skupia uwagę na głównych reprezentantach opisywanej problematyki. Nie brak tu liberałów, marksistów czy przedstawicieli pedagogiki chrześcijańskiej. Przeprowadzone analizy opierają się na głębokiej znajomości zagadnienia. Obejmują - obok prac pedagogicznych - także literaturę filozoficzną, psychologiczną oraz teksty z zakresu historii wychowania. W parze z tym idzie zwięzłość i jasność wywodu.

Podkreślić wypada także niegdysiejszą elegancję tego pisarstwa, które może być wzorem dla dzisiejszych twórców.

Książka Stefana Kunowskiego Podstawy współczesnej pedagogiki prowadzi w świat takich wartości, jak m.in. miłość, prawda, wolność i prawa człowieka oraz demokracja. Wyrastające z tych fundamentów wychowanie stawia przed pedagogiem poważne zadania. Wykraczają one poza osobę wychowanka - obejmują cały jego świat; występują poza granicę dnia dzisiejszego - kierują się w stronę przyszłych wymiarów życia. Jest to „pedagogika zaufania”. Dostrzega i dowartościowuje to, co jest, rozwija istniejące siły i możliwości, buduje nadzieję człowieka.

Dr hab. Wiesław Theiss