51 (251)

46 OSTEOLOGIA

Ryc. 51. Grzebień krzyżowy pośrodkowy (crista sacralis mediana)

Jak przedstawiono na rycinie obok, należy ułożyć kilka palców na poziomie powierzchni tylnej kości krzyżowej, w Jej części centralnej i w przedłużeniu wyrostków kolczystych kręgów lędźwiowych. Ruch pocierania tego grzebienia w kierunku poprzecznym, przy zachowaniu wyżej opisanego uchwytu, umożliwia właściwą percepcję jego struktury anatomicznej.

Uwaga: Grzebień krzyżowy pośrodkowy składa się z trzech lub czterech guzków, które powstały w następstwie zrośnięcia się wyrostków kolczystych pięciu kręgów krzyżowych. W obrębie kości krzyżowej wyrostki kolczyste poszczególnych kręgów składowych są oddzielone od siebie tylko niewielkimi wgłębieniami.

Ryc. 52. Rożki krzyżowe (cornua sacralia)    p-

Ryc. 53. Rozwór krzyżowy (hiatus sacralis)

Tuż powyżej bruzdy międzypośladkowej, która stanowi „obramowanie” zagłębienia zwanego rozworem krzyżowym (ryc. 53). można bardzo wyraźnie wyczuć dwie niewielkie kolumienki kostne, odchylone nieco bocznie w stosunku do grzebienia krzyżowego pośrodko-wego (ryc. 51). Są to właśnie poszukiwane struktury.

Uwaga: Koniec dolny grzebienia krzyżowego rozdwaja się na wysokości trzecie] i czwartej pary otworów krzyżowych grzbietowych (fo-ramina sacralia dorsalia) na dwie kolumienki kostne, które noszą nazwę rożków krzyżowych.

Jak przedstawiono na rycinie obok, tuż powyżej bruzdy międzypośladkowej w przedłużeniu grzebienia krzyżowego pośrodkowego (ryc. 51) wyczuwa się wgłębienie, które powstaje w wyniku odchylania się od siebie (od góry do dołu i od wewnątrz na zewnątrz) obu rożków krzyżowych (ryc. 52). To właśnie rożki ograniczają poszukiwaną strukturę, na szczycie której kończy się kanał krzyżowy (cana-lls sacralis).