57 (101)

PERSWAZJA 193

dini (2001) wyjaśnia, że to wszystko „wina" psychologicznej zasady niedostępności (por. rozdział o zachowaniach konsumenta). Kobiety zasiadały w kuchni, pijąc herbatę i piekąc ciasteczka, a mężczyźni szli do narożnego (od strony ogródka, a nie od ulicy) pokoju, zamykali drzwi na klucz i gasili światło. Gdy nasyciliśmy się (dzieci) przyniesionymi łakociami, brała górę ciekawość - zgodnie z hierarchią potrzeb Maslowa! - co też tam robią ci ojcowie, zamknięci na klucz, przy zgaszonym świetle. Ukradkiem (bo mama nie pozwalała) podchodziliśmy pod te drzwi i patrzyliśmy przez dziurkę od klucza, ale byliśmy sfrustrowani tym, że nic nie widzimy. Na szczęście udawało nam się zawsze coś usłyszeć. A to, co słyszeliśmy brzmiało tak:

-    Brzzzzzzzzzzzzzzzzzz,brzzzzzz,brz,brz, zzzzzzzzzzzzzzz Ameryka... Brzzzz, brzz, brzz...

-    O, cholera, znów zginęło!

-    Bzzzzzzzzzzzzz, bzzzzzzzzzzz...

-    Władek, ty spróbuj poszukać głosu!

-    Brzzzzzzzzz Rzeki... Brzzzz.

-    Trzymaj tak, trzymaj!

-    Nie mogę! Brzzzzzzzzzzzzz Miód, brzzzzz, mleko, brzzzzzzzzzzz.

-    Brzzzzzzzzzzzz, brzzzzzzzzzzz...

Po następnych 30 minutach „Brz...-owania":

-    No trudno, dziś za dużo zagłuszeń, to chodźmy się czegoś napić.

Zanim podekscytowani tą całą tajemniczością mężczyźni wynurzali się ku światłu kuchni, sprawdzali jeszcze przez okno, czy czasem nie stoi pod nim perfidny „Ubek". Nic kobietom nie mówili (baby się przecież polityką nie interesują, ani się na niej nie znają), ale zakazana propaganda Wolnej Europy, kontrolowana przez produkowanie szumów w kanale poprzez blokowanie fal z zachodu, dokonała skutku odwrotnego od oczekiwanego przez reżim. Mój tato, podobnie jak inni mężczyźni z tej „grupy", usłyszał to, w co wierzył: „Ameryka jest krajem, gdzie rzeki płyną miodem i mlekiem".

Postscriptum: Widocznie to podsłuchiwanie wpłynęło także na mnie; przetrwało w formie efektu uśpienia (por. początek tego rozdziału), by potem ożywić się w kontekście wygrania „darmowego weekendu w Las Vegas" (por. rozdział trzeci). Stałam się przecież emigrantem, oczekującym spełnienia się proroctwa o owych rzekach pełnych mleka... aż po samo dno!

5.3.4 Cechy odbiorcy

Wcześniej wymieniłam jedną ważną dla przekazu cechę odbiorcy, a mianowicie poziom wykształcenia. Decyduje ona - niech przypomnę - o preferowaniu argumentacji emocjonalnej albo racjonalnej oraz jednostronnej lub dwustronnej. Inne cechy odbiorcy istotne : punktu widzenia efektywności perswazji są następujące: