68 69 (23)

- 68

temperament - stanowi cechę związaną z budową ciała i działaniem układu hormonalnego. Przejawia się ona w sile i zmienności procesów psychicznych i wpływa na życie uczuciowe człowieka; w ciągu życia osobniczego temperament ulega zmianie - wpływa na to wychowanie, powodujące zanikanie pewnych przejawów np„ wybucho wości, którą na skutek przykrych doświadczeń człowiek postarał się opanować. Przekształca się również pod wpływem zmian biologicznych np. choroba może spowodować zmniejszenie siły uczuć;

zainteresowania i skłonności są ściśle związane z zaspokajaniem życiowych potrzeb człowieka 0 zainteresowaniu mówimy wówczas,gdy uwaga człowieka została świadomie skierowana na jakiś przedmiot, czy zjawisko. Skłonnością natomiast określa się chęć do ukierunkowanego działania. Ktoś przypadkowy znajdujący się w porcie jachtowym zainteresował się manewrującymi łodziami - spodobało mu się to tak dalece że zapragnął sam wziąć w tym udział i rozpoczął naukę żeglarstwa. Podkreślam moment, że był to ktoś postronny, nie interesujący się

aotychczas pływaniem - wynika z tego, że zainteresowania można rozbudzać i ukierunkować ,co powinno być zawsze rozważane w procesie uczenia i wychowaniao Siła z jaką zainteresowania i skłonności występują może być bardzo duża o Znane są przypadki zbieraczy, którzy nabywają interesujący ich eksponat kosztem wyżywienia oraz cały szereg innych potwierdzających to spostrzeżenie,

- uzdolnienia i zdolności - pod tym pojęciem przyjęto rozumieć stopień łatwości z jaką człowiek osiąga określoną umiejętność.

Mylnym jednak było by stwierdzenie uzdolnień i zdolności metodą oceny osiąganych wyników. Jakże często zaarzają się fakty jednakowego opanowania określonego stopnia wiedzy, przy czym jeden człowiek osiągnął go kosztem dużej pracy, drugi zaś przy minimalnym wysiłku. Zdolności rozwinięte w bardzo wysokim stopniu określamy mianem talentu. Przejawia się on u osobników posiadających rzadko spotykaną wrażliwość danego analizatora - słuch u muzyków, wzrok u malarzy itp. Przyczyną takiego stanu rzeczy są niewa ,pliwie zadatki biologiczne - wrodzone, nie mniej jednak konieczny