6 (1370)

M. Molski. Chemia piękna, Warszawa 2(XN ISBN 978-83-01-15714-2.O by WN PWN 2009

5. Funkcje składników kosmetyków

wynosi 2-A g drożdży suchych lub 8-16 g drożdży prasowanych. Substytutem drożdży piwnych mogą być sprasowane drożdże piekarskie, które ze względu na mniejszą zawartość witamin należy stosować w ilości 10-20 g dziennie.

Glony (algi) są to organizmy jedno- lub wielokomórkowe zaliczane do grupy Proti-sta. Znanych jest ponad 20 000 gatunków glonów, z których w kosmetyce zastosowanie znalazło około 40. Zamieszkują wody wszystkich stref geograficznych — żyją zarówno w wodach słodkich, jak i słonych, chłodnych i ciepłych. Na Półkuli Północnej wydobywa się około 1,5 miliona ton glonów w skali rocznej; najwięcej u wybrzeży Bretanii, Japonii i Hawajów. Zawartość w glonach substancji aktywnych zależy od czystości wód, w których rosną, oraz od pory roku, pogody i fazy księżyca w czasie wydobycia. Glony zawierają makro- i mikroelementy: wapń, jod, brom, żelazo, magnez, miedź, cynk, mangan; witaminy: A, Bj, B2, B5, Bń, B12, C i E; polipeptydy zbudowane z: alaniny, aspa-raginy, argininy, glicyny, lizyny, seryny; tłuszcze zawierające wysokonienasycone kwasy tłuszczowe serii omega-3; polisacharydy: karagen, fukoidynę, laminarynę, kwasy alginowe oraz ich sole; polifenole; cukier prosty mannit, alkohole polihydroksylowe: mannit i sorbit. Mikroelementy w glonach występują w formie łatwo przyswajalnych biokom-pleksów i związków metaloorganicznych z polisacharydami (laminaryną), co pozwala im łatwo przenikać przez warstwę lipidową naskórka. Jod obecny w glonach przyspiesza przemianę tłuszczów, dlatego glony mogą działać odchudzająco. Większość glonów jest dobrze przyswajana przez organizm, ponieważ ich skład chemiczny jest podobny do składu plazmy komórkowej człowieka. Stosowane są w kremach, balsamach, żelach i maseczkach do pielęgnacji twarzy i ciała. Glony oczyszczają skórę z toksyn, łagodzą stany zapalne, poprawiają koloryt i wygładzają powierzchnię naskórka. Redukują nadmierną aktywność gruczołów łojowych, a okłady z glonów są używane w terapii trądziku młodzieńczego. Stosowane są w formie ekstraktów, mączki lub wyizolowanych substancji aktywnych jako preparat odżywczy, nawilżający, ujędrniający skórę i leczący celulitis. Surowcem są: chrząstnica kędzierzawa (krasnorost Chondrus crispus) występująca w Oceanie Atlantyckim (m.in. u wybrzeży Irlandii, gdzie nazywana jest mchem irlandzkim), listownica palczasta (krasnorost Laminaria digitata) występująca w Oceanie Atlantyckim (wybrzeża Bretanii), listownica japońska (Laminaria japonica) oraz listownica cukrowa {Laminaria saccharina), morszczyn pęcherzykowaty (brunatnica Fu-cus yesicułosus) występujący w Morzu Śródziemnym, Bałtyckim i Oceanie Atlantyckim, ulwa sałatowa (zielenica Ulva lactuca). Kolor glonów zależy od ich składu chemicznego. Zielenice zawierają zielony chlorofil, żółty ksantolil i pomarańczowy /ł-karoten, krasno-rosty — czerwoną fikoerytrynę, niebieską fikocyjaninę i zielony chlorofil, brunatnice — brunatną fukoksantynę. Duże znaczenie jako surowiec kosmetyczny ma plankton.

Plankton jest to zespół drobnych organizmów roślinnych (fitoplankton) i zwierzęcych (zooplankton), unoszących się biernie w wodach mórz, rzek i jezior w postaci zawiesiny. Nazwa plankton pochodzi od greckiego słowa planktós — błąkający się, obłąkany. Występuje w wodach słonych i słodkich. Fitoplankton składa się z grzybów, glonów oraz bakterii. W skład zooplanktonu wchodzą: pierwotniaki, wrotki, część jamochłonów, wczesne formy rozwojowe pierścienic, mięczaków, ryb i owadów o wymiarach