70 (152)

Wikingowie

Wikingowie

^ Niezwykły wisiorek z X wieku, Ostgoterland, Szwecja. Przedstawia głowę wojownika we wczesnoskan-dynawskim hełmie zdobionym motywem orła.

ludzie przekonali mieszkańców, iż powinien być wniesiony do miasta i pochowany. Pod koniec opowieści okazuje się, że Hasteinn był prowincjuszem, bowiem nie zorientował się, iż nie jest u bram Rzymu. W rzeczywistości złupił małe miasto Luna!

Motyw podstępu z „koniem trojańskim” przewija się wielokrotnie w normańskich historiach. Krzyżowiec Boemund z Normandii opisuje użycie takiego samego podstępu przy zdobyciu Antiochii (tyle że położono przy nim zdechłą kurę, aby zapach uwiarygadniał sytuację). Nie wiemy, czy przygody I lasteinna lub Boemunda kiedykolwiek miały miejsce, ale ukształtowały one świadomość Normanów ich wikińskiej przeszłości. Mówiący w języku francuskim Normanowie przyznawali, ze ich tożsamość kulturowa wiąże się u swych początków z wikingami, albo przynajmniej wywodzą od nich część swojego kulturowego dziedzictwa. 1 wiązali „podstępną” stronę swego charakteru z wikińską przeszłością.

Nordyckie słowa w języku angielskim

Wiele słów pochodzenia skandynawskiego przetrwało, mimo ze języki, z których się wywodzą, wyszły z użycia. Dialekty północnoangielskie zawierają wiele słów nordyckich. Tymi miejscowymi dialektami nikt się już na ogół nie posługuje, ale używano ich jeszcze w ubiegłym stuleciu. Tylko kilka takich słów weszło do standardowego angielskiego, ponieważ dialekt londyński zdominował języ'k pisany. Jednak w standardowym angielskim na przykład słowo egg („jajko ) pochodzi od staronordyckiego egg i wyparło staroangielskie ey. W Szkocji używa się słowaken (od staronordyckiego odpowiednika „rozumieć’ ) w znaczeniu you know.

Wiele nazw miejscowości jest pochodzenia nordyckiego, nawet jeśli od dawma nikt me pamięta, co one oznaczają. W hrabstwie York są tylko trzy miejscowości nazwane Riding (od thridjung): North (Północne), East (Wschodnie) i West (Zachodnie). Co ciekawe, nie ma jednak South (Południowego) Riding. Thridjung znaczy bowiem w staronordyckim „trzecią część ’, mogą więc być tylko trzy miejscowości Riding. Nie powinno też nas dziwić, że niektóre z bram (galed) Yorku znajdują się z dala od murów miejskich, gdyż słowo gala oznacza w języku staronordy-ckim „drogę”, a nie „bramę”.

Wikingowie l nowoczesne obywatelstwo

Polityczne dziedzictwo wnkingów nie odgrywa większej roli. Kilku państwom założonym przez wikingów nie wiodło się najlepiej. Świta mongolskiego chana ucztowała na drewnianych belach położonych na pojmanych ruskich wojach, wśród których był i książę Kijowa, a Ruś Kijowska i inne księstwa ruskie dostały się w ręce Mongołów. Wikiń-skie królestwa Yorku wchłonęła Anglia Anglosasów. Księstwo Normandii starało się zdobyć niezależność, gdy było wikińskim lennem podporządkowanym królowi Francji. Filip August wciąż rościł sobie do niego pretensje w czasach trzeciej krucjaty, gdy królem był Ryszard Lwie Serce. Nic więc dziwnego, ze książęta normańscy w końcu utożsamili się całkowicie z Anglią, gdzie mogli byc nawet królami. Kolonia nordycka w Ameryce nie utrzymała się długo. W XV wieku przestała istnieć kolonia na Grenlandii. Osiedla te nigdy się nie rozrosły' — zamieszkiwała je ledwie garstka myśliwych i kupców. Do