• ciśnienie krwi (należy mierzyć przed i po zabiegu),
• czy nie odczuwa dolegliwości sercowych,
• czy nie ma kłopotów z oddychaniem,
• co się zmieniło, czy pojawiły się bądź ustąpiły jakieś dolegliwości,
• jak się pacjent czuł po poprzednim masaZu,
• czy nie było kłopotów ze stolcem i moczem (przy masażu powłok i narządów jamy brzusznej),
• ogólne samopoczucie,
•jeżeli pacjentem jest kobieta, należy upewnić się, że nie jest w okresie menstruacji,
•jak dawno spożywał posiłek (przy masażu powłok i narządów jamy brzusznej),
•jaki zabieg był wykonywany bezpośrednio przed przyjściem na masaż,
• czy były podawane jakieś zastrzyki, jeśli tak jakie (istotne w przypadku podania np. blokady).
3. Informacje dodatkowe.
Wszelkie informacje mogące mieć związek z chorobą uzyskane od pacjenta w rozmowie prowadzonej podczas masażu, np.:
• jakie poważniejsze choroby przechodził,
• czy prowadził aktywny tryb życią
• czy w trakcie życia miał dużo urazów,
• czy były wykonywane zabiegi chirurgiczne i dlaczego itp.
Czas trwania masażu
Czas trwania masażu uzależniony jest od rodzaju schorzenia, wielkości masowanej powierzchni, aktualnego stanu zdrowia oraz od tego, który to jest zabieg z kolei. Przy uwzględnieniu tych elementów należy przyjąć, że czas trwania masażu częściowego wynosi od 10 do 30 minut, a masażu ogólnego 45 do 60 minut.
Siła masażu wzrasta ze wzrostem liczby wykonywanych zabiegów przy uwzględnieniu reakcji pacjenta. Reakcja ta uzależniona jest od wieku, płci, zawodu, budowy ciała i stanu zdrowia chorego.
Częstotliwość zabiegów
U większości pacjentów masaż można wykonywać codziennie. W schorzeniach, wktórych celem masażujest korekcja zniekształcenia, masaż może być wykonywany nawet trzy razy w ciągu dnia.
Jeżeli ze względu na jednostkę chorobową istnieje taka potrzeba, można, jako drugi, wykonać masaż po kinezyterapii. Ten dodatkowy masaż po ćwiczeniach nie może j ednak obciążać układu krążenia i oddechowego. Dopuszczalnymi metodami są tu: masaż segmentamy, akupresura lub drenaż limfatycz-ny, niezależnie od metody zastosowanej w pierwszym masażu.
Jeżeli chorobie towarzyszą zmiany organiczne lub niewydolność krążeniowo - oddechowa, częstotliwość masaży należy ograniczyć do trzech, a nawet dwóch zabiegów na tydzień.
Więcej informacji na temat zasad wykonywania masażu Czytelnik uzyska w książkach:
• Zborowski A., Drenaż limfatyczny, Kraków 1995,
• Zborowski A., Masaż klasyczny, Kraków 1996,
wski A., Masaż segmentamy, Kraków 1996.
17