3.6. Twierdzenia o własnoiciach wielomianów i im . -
3.6.6. R6wnania i nierówności wielomianowe (II) b) Annlogie między procedurą rozwiązywania równań i nierówności wielomianowych (por. 3.1.3. i 3.2.2.)
Równania wielomianowe
Nierówności wielomianowe
Tok rozwiązywania Postać
/>(*) = <>
Rozkład wielomianu P(x) na czynniki niższych stopni (nicrozkladalnych) z zastosowaniem twierdzeń o własnościach wielomianów (por. 3.6.1.-3.6.5.)
na przykład:
a(x - xt)(x - xt) ...(x - x„) = 0 Korzystając z własności iloczynu: iloczyn jest równy zero wtedy i tylko wtedy, gdy co najmniej jeden z jego czynników jest równy zero - wyznaczamy miejsca zerowe poszczególnych czynników rozkładu: .v = .y,V.v = a\V ... vx = xH.
Liczby xp x„ .., xm są pierwiastkami równania P(.v).
na przykład:
Miejsca zerowe poszczególnych czynników rozkładu zaznaczamy na osi liczbowej:
Równanie jest już rozwiązane, a rozwiązywanie nierówności jest jeszcze kontynuowane.
oraz określamy znaki poszczególnych czynników:
(*-*,), (x-x2), [x - xn) w poszczególnych przedziałach na osi liczbowej, ponieważ znak wielomianu P(x) (jako iloczy nu) zależy od znaku poszczególnych czynników rozkładu P(x Można w tym celu posłużyć się tzw. siatką znaków w poniższej tabelce.
Na przykład: niech jc,< x2< ... <xn
x: |
(-oo;X|) |
*i |
J-c NI |
*2 |
• •• |
xn | |
x — xx |
- |
0 |
+ |
+ |
+ | ||
X —X, |
- |
- |
0 |
+ |
+ | ||
... | |||||||
- |
- |
- |
0 |
+ | |||
P(x) |
- |
0 |
+ |
0 |
- |
0 |
+ |
+ oznacza znak dodatni - oznacza znak ujemny 0 oznacza miejsce zerowe
Oto graficzna interpretacja znaków wielomianu P(x) na osi liczbowej w rozpatrywanym przykładzie:
H-1-
y-PW
(szkic wykresu P(.v))
L
wybr
Następnie wybieramy przedziały odpowiadające typowi rozwiązywanej nierówności (> 0, < 0, ^ 0, < 0).
Dla nierówności ostrych - przedziały obustronnie otwarte, dla słabych - obustronnie domknięte w końcach przedziału x (i = I. .... /i), gdyż w tych punktach zrealizowane są równości. Zbiorem rozwiązań nierówności jest suma teoriomnogośeiowa ranych przedziałów.