62 Rozdział 4- Ciągi i szeregi 4- 1. Ciągi liczbowe i ich g
Przykład 4.22. Aby zilustrować twierdzenie 4.21, zbadajmy zbieżność ciągu un = nns^^!. Z własności funkcji sinus wiemy, że — 1 ^ sinn! < 1. Zatem
ć. = Zatem z twierdzenia o trzech ciągach wynika, że ciąg un —>0.
Tl i 1 H--7J
Interesujące jest kolejne twierdzenie.
Twierdzenie 4.23. Każdy ciąg rosnący i ograniczony od góry jest zbieżny. Każdy ciąg malejący i ograniczony od dołu jest zbieżny.
Przeprowadzenie dowodu powyższego twierdzenia nie jest trudne i polega na wykazani^, że nie tylko ciąg (ank)kL\ jest zbieżny do pewnej granicy a, co wynika z twierdzenia 4.19, ale również cały ciąg (an)5JLj jest do niej zbieżny.
Przykład 4.24. Pokażemy, że ciąg an = (l + 4)n jest ciągiem zbieżnym. Na podstawie twierdzenia 4.23 wystarczy pokazać, że jest on rosnący i ograniczony od góry.
Zastosujmy nierówność Bernoulliego (twierdzenie 3.13) dla x = — Wtedy dla n ^ 2:
Zatem
Zatem ciąg (l + 4)n jakc Istnieje więc liczba rzecz; definicji wprowadzone zos
Definicja 4.25. e = lim
n—>cx
Wartość liczby e, któ 2,718281828459. W przyk wyznaczyć to przybliżenie Na początku rozdział1 by rzeczywistej. Znaczyło zadanej liczby. Poznajmy
Definicja 4.26. (1) M<
i piszemy
(4.5) lim an
n—> oo
(2) Mówimy, że ciąg (a. (4.6) lim an
n—> oo
czyli ciąg (l + 4)n jest rosnący. Pokażemy, że ciąg ten jest ograniczony od góry:
(4.4)
W tym celu zastosujemy wzór Newtona:
n 1 n(n — 1) 1 n(n — l)(n — 2) 1 n(n — l)(n — 2) • • • 1 1
= ! + -•-+ --- • — + ■ : ---------• — + ••• +
1 n
1-2 w
1-2-3
1 • 2
<i + i + A+ 1
1-2-3
+----h
1
1 -2-3---n 1 -2-3---n
1-2 1-2-3
= 1 + = 1 + 2(1 - ^) < 3
1.2-3---n <1 + 1+5 + ^ + '"+2^
Analitycznie definicja nie zadanej liczby K wszy się w przedziale (K, +oc)
Przykład 4.27. Ciągar zbieżnymi do — oo są —n' Uzasadnijmy, że lirr
n—>+
to bierzemy M = 0. Wt< to bierzemy M — y/K. J (4.5) dla ciągu n2.
Teraz przekonamy się dla n ^ 2 mamy:
i
Warunek — < K jest
dla n > M — —AK mam; ciągu został spełniony.