93

93

II - Diagnostyka i symptomatyka zaburzeń rozwojowych

Sensoryczno- motoryczna	1.    Wpatrywanie się przez długi czas w jeden punkt. 2.    Powtarzanie ruchów ciałem, np. machanie rękami lub kołysanie się. 3.    Odtwarzanie pojedynczych czynności z ciągu. 4.    Opieranie się wobec zmian występujących w otoczeniu i zachowaniu. 5.    Nadpobudliwość psychoruchowa lub wycofanie się, pasywność, 6.    Reaguje niezwykłymi zachowaniami sensorycznymi.	1.    Manipulowanie w sposób niezwykły ciałem lub przedmiotami z otoczenia. 2.    Nieprawidłowe przywiązanie do przedmiotów. 3.    Nagłe zmiany nastrojów. 4.    Brak akceptacji zmian.	1.    Zaabsorbowanie wąskim polem zainteresowań. 2.    Występowanie nasilonej potrzeby identyczności, niezmienności. 3.    Naleganie, aby występowały sztywne, rutynowe sytuacje. 4.    Przywiązanie do nietypowych przedmiotów. 5.    Zaabsorbowanie, fascynacja obracaniem lub opukiwaniem przedmiotów.
Samoobsługa	1.    Występują problemy zjedzeniem i spaniem. 2.    Nadpobudliwość lub zupełne wyciszenie. 3.    Nieadekwatna reakcja do bodźca. 4.    Ograniczone zainteresowania (eksploracja otoczenia). 5.    Odmowa, nieumiejętność żucia pokarmu stałego.	1.    Wykazuje duże nasilenie lęków. 2.    Kłopoty ze snem. 3.    Trudności z treningiem czystości. 4.    Występowanie braku poczucia zagrożenia, lęku w sytuacjach realnego zagrożenia.	1.    Autoagresja. 2.    Występowanie umiejętności wykonaniu samodzielnym czynności np. ubieranie się, mycie zębów, kąpieli. 3.    Preferowanie wybranego pożywienia. 4.    Wzbranianie się przed dokonywaniem zmian, np. w diecie.
Poznanie			1.    Występowanie niezwykłych umiejętności w uczeniu się i zapamiętywaniu (wysepki geniuszu). 2.    Wykazywanie się wcześniej mało znaczącymi umiejętnościami. 3.    Eksponowanie umiejętności do uogólniania umiejętności. 4.    Przejawianie trudności w myśleniu abstrakcyjnym.

Niewątpliwie ujęcie symptomatologiczne w ocenie autyzmu może stanowić podstawę do obserwacji i ukierunkowania badań dzieci i młodzieży z nasileniem specyficznych, nie tylko dla autyzmu, pojedynczych zaburzeń. W przypadku autyzmu istotne jest ich nasilenie (tak w ujęciu czasowym), sytuacyjność występowania symptomów oraz odniesienia ich do ogólnego rozwoju psychofizycznego. Wyrywkowość