75 (8)

75

/ J. Wlaitłmtiti mrrkmkw mmeriató* budtndonyrh

Odporno# ogniowa

Odporno# ogniowa to niepodafność na niszczący wpływ ognia podczas jego samorzutnego i niekontrolowanego rozprzestrzeniania się na materiał, w postaci zmian np. jego struktury, kształtu, czy wytrzymałości mechanicznej. O odporności ogniowej materiału decydują takie cechy, jak palno# i toksyczno#.

Palno# I podatność na zapalanie się 8 dzieli materiały na niepalne i palne. Niepalne materiały pod wpływem działania wysokich temperatur nie zapalają się. nie żarzą i nie zwęglają. Niektóre ulegają nieznacznym deformacjom (np. stal) Jub ulegają zniszczeniu (np. granit, marmur, gips. wapień). Wśród materiałów palnych rozróżnia się trudno zapalne i łatwo zapalne. Trudno zapalne zapalają się z trudnością, żarzą się i zwęglają, a usunięcie źródła ognia przerywa proces ich palenia. Łatwo zapalne zapaląją się płomieniem lub żarzą i proces ten trwa nawet po usunięciu źródła ognia.

Toksyczno# materiałów określa zdolność wydzielania przez nie szkodliwych gazów, oparów i dymów w podwyższonej temperaturze.

1.3. Właściwości mechaniczne materiałów budowlanych

Wytrzymałość na ściskanie

Wytrzymało# na ściskanie jest to największe naprężenie, jakie wytrzymuje próbka badanego materiału podczas ściskania do momentu jej skruszenia.

Badanie wytrzymałości na ściskanie polega na przyłożeniu obciążenia, którego konsekwencją jest przybliżanie cząstek ciała do siebie. Określa się ją wzorem

Rp= S, MPa    (152}

gdzie: F_e | pole przekroju próbki materiału przed przyłożeniem obciążenia, m², P₍ - siła ściskająca (zgniatająca). N.

Pióbki przeznaczone do badania mają najczęściej kształt sześcianu (o krawędziach 5-20 cm), prostopadłościanu (4x4x 16 cm) lub walca o średnicy równej wysokości (4-20 cm). Im bardziej jest niejednorodna budowa materiału, tym większe powinny być rozmiary próbek.

O wytrzymałości na ściskanie decyduje kierunek działania siły w stosunku do włókien lub warstw materiału. W przypadku materiałów o niejednolitej budowie zależy ona także od stopnia zawilgocenia materiału i temperatury.

Warto# wytrzymałości na ściskanie materiałów budowlanych waha się w szerokich granicach: od 0.5 MPa - dla płyt torfowych, do 1000 MPa i więcej - dla wysokogatunkowej stali (tabl. 1.8). Praktycznie wyznaczenie wytrzymałości na