B C str` a (3)

Zmiana barwy liści zaczyna się po kilku lub kilkunastu godzinach. Zależy to od odmiany i stopnia dojrzałości liści. Barwa żółta pojawia się początkowo na brzegach, a następnie obejmuje środkową część powierzchni blaszki.

W pierwszym okresie suszenia nie należy doprowadzać do wystąpienia żółtawej barwy na całej powierzchni liści. Wyżółcenie całych liści w tym okresie może spowodować ich pociemnienie aż do wystąpienia zabarwienia ciemnobrunatnego w późniejszym okresie suszenia. Natomiast niedostateczne wyżółcenie liści pozostawia zielone zabarwienie, co obniża wartość surowca i powoduje obniżenie klasy surowca.

W nadspodakach i liściach środkowych barwa żółta powinna objąć od ^lA do Va ich powierzchni, a w liściach wyższych pięter — od ^xh do ³A powierzchni blaszki.

W okresie II trwającym 2—4 dni następuje dokończenie procesu żółknięcia oraz utrwalenia tej barwy w liściach, a także usunięcie z nich nadmiaru wody. Prawidłowy przebieg tych procesów wymaga energiczniejszego usuwania nadmiaru wody z liści, niż to miało miejsce w okresie poprzednim.

W tym celu należy stopniowo o ¹fz do 1° co godzinę podnosić temperaturę od 28 do 50°. W miarę żółknięcia liści należy też silniej wietrzyć suszarnię. Dzięki podnoszeniu temperatury i zwiększeniu wietrzenia liście zaczynają schnąć, a wilgotność względna w suszarni spada pod koniec tego okresu suszenia do 40%^!.

Szybkość procesu suszenia nie może być zbyt duża, gdyż liście zamiast żółknąć zachowują zabarwienie zielone. Natomiast przy zbyt powolnym przebiegu tej czynności liście po zżółknięciu przybierają niepożądaną barwę ciemnobrunatną. Dlatego też w tym czasie należy uważać na przebieg suszenia, a zwłaszcza na zmianę barwy suszonych liści. Jeżeli wilgotność w suszarni jest duża, a liście dostatecznie podżółkły, należy zwiększyć wentylowanie. Jeżeli natomiast tytoń szybko podsycha, a barwa pozostaje zielona, należy przymknąć wentylatory i ograniczyć palenie, co obniży wysokość temperatury do poziomu odpowiedniego dla procesu zżółknięcia liści. Ponowny wzrost temperatury powinien być tak uregulowany, aby następował jednocześnie z żółknięciem liści.

W okresie III nie zachodzą już żadne zmiany w liściach, a trwa tylko dosuszanie nerwów. Dlatego też można podnieść temperaturę do 60°. Na tym poziomie powinna być ona utrzymywana do czasu całkowitego wysuszenia wszystkich nerwów. Ponieważ wtedy wilgotność względna powietrza w suszarni jest niska, można wentylatory już zamknąć, aby nie dopuścić do strat ciepła i nadmiernego zużycia opału. Suszenie uważa się za zakończone, gdy nerw główny liścia pęka przy zgięciu.

Do mierzenia wilgotności względnej powietrza konieczny jest psychrometr, który można sporządzić we własnym zakresie. Psychrometr składa się z. dwóch termometrów przytwierdzonych do deszczułki, przy czym dolny koniec jednego z nich owija się gazą, którą zanurza się w zbiorniczku z wodą. Wilgotność względną powietrza odczytuje się z tabeli z uwzględnieniem tern-

Biblioteka cyfroua 61