BadaniaMarketKaczmarczyk7

Dzięki systemowi CATI koszty wywiadu telefonicznego są mniejsze niż koszty wywiadu osobistego, zwłaszcza wówczas, gdy próba jest rozrzucona na dużym obszarze. Dzięki centralizacji wywiad telefoniczny może być na bieżąco kontrolowany przez badacza. Funkcje kontrolne pełni też komputer. Czas wywiadu telefonicznego jest znacznie krótszy niż czas wywiadu osobistego czy ankiety pocztowej, zwłaszcza wtedy, kiedy wywiad telefoniczny jest skomputeryzowany.

Przykład 4.17 opisuje elementy pracy jednej z amerykańskich firm badawczych specjalizujących się w wywiadach telefonicznych.

IJczba i jakość odpowiedzi. Są dwie podstawowe przyczyny braku odpowiedzi w wywiadzie telefonicznym: odmowa odpowiedzi oraz nieobecność respondenta w domu. Odmowa może być spowodowana wyborem nieodpowiedniej pory dnia, charakterem respondenta, sposobem prowadzenia u'ywiadu, tematem, który nie odpowiada respondentowi. Najwięcej odmów notuje się w czasie weekendów oraz wieczorem, a najmniej rano. Aby zmniejszyć procent braku odpowiedzi spowodowany nieobecnością respondenta w domu, stosuje się dwie metody: szacowanie prawdopodobieństwa obecności oraz — częściej — metodę kilkakrotnych prób nawiązywania kontaktu telefonicznego.

Trafność pomiaru. Jest ona głównie trafnością diagnostyczną lub prognostyczną. Określa się ją w drodze porównywania danych uzyskanych z wywiadu telefonicznego z danymi uzyskanymi z tej samej lub podobnej próby za pomocą innej formy pomiaru, zwłaszcza wywiadu osobistego, ankiety pocztowej oraz bezpośrednich obserwacji.

Metoda drlficka. Metoda ta została rozwinięta przez Rand Corporation w celu uzyskania opinii ekspertów potrzebnej do przewidywania rozwoju technologii. Podstawą metody jest spożytkowanie kolektywnej wiedzy ekspertów' i naukow-ców, głównie do celów prognozowania. Metoda ta polega na kilkakrotnym, sekwencyjnym wysyłaniu kwestionariuszy, w których prosi się respondentów o liczbowe lub jakościowa opinie. Pisemne odpowiedzi uzyskane od różnych ekspertów są analizowane i redagowane przez koordynatora badania w celu w'yeliminowania błędów' i danych nie związanych z tematem. Odpowiedzi podlegają jedynie obróbce, m.in. statystycznej, ale nie są rozbudowywane. Przeredagowany tekst wysyła się ponownie do tej samej grupy ekspertów, zwanej panelem. Postępowanie to jest powtarzane kilkakrotnie aż do uzyskania ostatecznej i obiektywnej opinii ekspertów. Pomiar jest zwykle prowadzony drogą pocztową; znajdujący się w różnych miejscach eksperci pracują nad tym samym problemem. Każdemu z nich zapewnia się anonimowość — nie kontaktują się oni nawzajem. Każdy z nich rozpatruje opinie innych ekspertów, nie wiedząc, czyje one są, dzięki czemu zapewnia się obiektywność ekspertyz i zainteresowanie ekspertów prowadzonym badaniem. W przykładzie 4.18 opisano udział ekspertów w badaniu przeprowadzonym za pomocą metody dellickiej w celu rozstrzygnięcia sporu na temat szkodliwości detergentów.

187