CCF090306000

GRUPY SPOŁECZNE

Georg Simmel

KRZYŻOWANIE SIĘ KRĘGÓW SPOŁECZNYCH¹

Różnica między myśleniem prostym a zaawansowanym uwidacznia się w różnicy motywów.

warunkują asocjacje przedstawień. Przypadkowe wspóiwystępowanie w czasie i przestrzeń: czątkowo wystarcza, by psychologicznie powiązać przedstawienia. Połączenie właściwości stanów konkretny przedmiot jam się najpierw jako jedna całość i każda z tych właściwości, które znamy w ich otoczeniu, wiąże się ściśle z wszystkimi innymi. Poszczególna własność jako samodzielna . przedstawienia ukazuje się dopiero wtedy, gdy występuje w wielu różnych połączeniach. Wówczas dacznia się to, co identyczne w owych połączeniach, i tworzy nowe asocjacje, uwalniając się bardziej od powiązań z treściowo innym, wynikających jedynie z przypadkowego wspóiwystępo⁷ w tym samym przedmiocie. W ten sposób asocjacja, opierając się na treści przedstawień, wznos, ponad aktualne wrażenia, i wyławiając w gąszczu rzeczywistości to, co identyczne, staje się pod tworzenia wyższych pojęć.

Rozwój ten w dziedzinie przedstawień ma swoją analogię w stosunkach między indywiduami szczególny człowiek widzi siebie początkowo w otoczeniu, które, stosunkowo obojętne wobec jeg: dywidualności, wiąże jego los i przymusza go do ścisłego współistnienia z tymi, których traf urodź postawił obok niego. Owa wstępna faza dotyczy zarówno początków rozwoju filogenetycznego, jak: togenetycznego. Rozwój odbywa się jednak w kierunku asocjacji elementów homogenicznych z h genicznych kręgów. I tak rodzina obejmuje wielość indywidualności, które z początku w najwyżs stopniu zdane są na to połączenie. Jednak w miarę rozwoju każda jednostka nawiązuje stosunki z bowościami spoza owego pierwotnego kręgu asocjacji, które odznaczają się podobnymi predyspoz mi, skłonnościami czy wykonują podobne zajęcie. Asocjacja na podstawie zewnętrznego współis ńia zastępowana jest coraz fiardziej przez związki odwołujące się do wspólnych treści. Tak jaki pojęcie łączy to, co wspólne w wielu różnych kompleksach wrażeń, podobnie wyższe praktyczne ty widzenia jednoczą takie same indywidua z jak najbardziej obcych, niepowiązanych ze sobą W ten sposób tworzą się nowe kręgi kontaktów, które w najróżniejszych obszarach życia zastępu: wcześniejsze, dane bardziej z natury i utrzymywane raczej poprzez relacje zmysłowe.

Warto na przykład przypomnieć, że samodzielne grupy, z których składały się dawniej uniwe •tuty pyukinlnne Jy/J'⁷ .redhgnmuwlnwmrń ostiubmtńw iNe ibib imtgśwn ywJiwzydpuuLiki’ wetdhgw runku studiów - na fakultety. Przynależność lokalną i naturalną, określaną przez terminus a zastąpiła w radykalny sposób synteza z punktu widzenia rzeczowego, bądź jak kto woli, indywid

1

Tytuł oryg. Die Kreuzung sozialer Kreise, fragm. G. Simmel, Soziologie. Untersuchungen iiber die Fo^r-der Yergesellschaftung, Berlin 1958, przekład K. Matuszek jun.