CCF20071030006

Rodzajnik

• gdy mowa o określeniach czasu:

El martes no tengo clase.    We wtorek nie mam lekcji.

Los miercoles vamos siempre al cine. W środy chodzimy zawsze do kina. Son las cuatro.    Jest (godzina) czwarta.

przy tytułach oraz w zwrotach grzecznościowych (oprócz don i dońa):

El doctor Garcfa no tiene consulta mańana.

El ingeniero López trabaja en esta fabrica.

La seńora Dominguez es una amiga de mi mądre.

Doktor Garda jutro nie przyjmuje.

Inżynier López pracuje w tej fabryce.

Pani Dominguez jest koleżanką mojej mamy.

• przy nazwach części ciała lub ubrania:

Pedro tiene el pelo rubio.    Pedro ma wtosy blond.

El la abrió la boca.    Ona otworzyła usta.

Perdió la bufanda.    Zgubii szalik.

przy rzeczownikach określających miary, wagi oraz w procentach i ułamkach:

Valen cincuenta pesetas el par. Pague mil doscientas pesetas el kilo.

El 80 por ciento de su tiempo librę lo pasa delante de la tele.

Las tres cuartas partes de la ciudad fueron reconstruidas.

Kosztują pięćdziesiąt peset za parę. Zapłaciłem po tysiąc dwieście peset za kilo.

80% swojego wolnego czasu spędza przed telewizorem.

Trzy czwarte miasta zostało odbudowane.

• przy nazwach stron świata oraz w niektórych nazwach geograficznych:

La India (la) Argentina (los) Estados Unidos La Habana

Navegando hacia el Oeste, Colon descubrió America.

• po todo w znaczeniu cały, wszystek

El viento violento paso por todo el pais.

Todos los hombres ąuieren vivir en paz.

Indie

Argentyna

Stany Zjednoczone

Hawana

Płynąc na zachód, Kolumb odkrył Amerykę.

oraz po todos wszyscy:

Silny wiatr przeszedł przez cały kraj.

Wszyscy ludzie chcą żyć w pokoju.

Rodzajnik

2

• Forma nijaka lo występuje tylko w liczbie pojedynczej i służy do tworzenia rzeczowników od przymiotników, przysłówków, imiesłowów, zaimków dzierżawczych i liczebników porządkowych:

Lo bueno de esta casa es su    Dobre w tym domu jest to, że jest

claridad.    jasny.

Eso es lo primero que debemos To jest pierwsze, co musimy zrobić. hacer.

2.2 Rodzajnik nieokreślony 2.2.1 Formy

Rodzajnik nieokreślony męski to un, a żeński: una. W liczbie mnogiej odpowiednio unos i unas.

rodzaj męski		rodzaj żeński
Liczba pojedyncza Liczba mnoga	un hijo syn unos hijos synowie, dzieci	una hija córka unas hijas córki

2.2.2 Użycie

Rodzajnika nieokreślonego używa się:

•    gdy określa się osobę lub przedmiot w znaczeniu bardzo ogólnym (jakiś, pewien, jeden z wielu):

Damę un abrigo.    Podaj mi płaszcz (jakikolwiek).

Buscame un medico.    Znajdź mi lekarza (jakiegoś).

•    gdy po raz pierwszy w danym kontekście mówi się o tej osobie lub o tym przedmiocie:

Miraba por la ventana y vi un hom-    Wyglądałem przez okno i zobaczy-

bre cruzando la calle, el hombre    łem (pewnego) mężczyznę prze-

era muy alto.    chodzącego przez ulicę, mężczy

zna (ten) byl bardzo wysoki.

•    gdy zastępuje rodzajnik określony w wypowiedziach o charakterze ogólnej normy, np.:

Un hombre honrado nunca traicio- Uczciwy człowiek nigdy nie zdradza na a sus amigos.    swoich przyjaciół.

•    gdy rzeczownik występuje w sąsiedztwie hay, cualąuiera, todo, toda:

En la mesa hay un periódico.    Na stole jest gazeta.

Damę un boligrafo cualquiera.    Daj mi jakikolwiek długopis.

Conchita es toda una mujer ya.    Conchita jest już (w pełni) kobietą.

11