CCF20071030016 (2)

5 Czasownik

5.5 Formy bezosobowe

Jest kilka bezosobowych form czasownikowych odpowiadających mniej więcej polskiemu bezosobowemu się:

• se (się) + czasownik w 3. os. I. poj.:

En este barrio se vive muy bien.    IN tej dzielnicy mieszka się bardzo

dobrze.

• bezosobowa 3. os. I. mn.:

Me han contado que van a abrir Mówiono mi, że mają otworzyć tu un centro comercial aqui cerca. niedaleko centrum handlowe.

• rodzajnik nieokreślony uno + (zazwyczaj) czasownik zwrotny w 3. os. I. poj.:

Uno se preocupa demasiado por Za bardzo martwimy się o dzieci. los hijos.    (lub: Ludzie za bardzo martwią się

o dzieci.)

• hay que (trzeba) + bezokolicznik:

Hay que reconocer que tiene    Trzeba przyznać, że ma rację.

razón.

5.6 Czasowniki zwrotne

Czasownikom zwrotnym zawsze towarzyszy zaimek zwrotny.

5.6.1 Forma

aburrirse nudzić się
(yo)	me aburro
(tu)	te aburres
(ei, ella, usted)	se aburre
(nosotros / -as)	nos aburrimos
(vosotros / -as)	os aburris
(ellos / -as, ustedes)	se aburren

5.6.2 Miejsce zaimka zwrotnego

Zaimek zwrotny:

• w czasach prostych stoi przed odmienianym czasownikiem:

<j,A que horę te levantas los    O której wstajesz w niedziele?

domingos?

•    w czasach złożonych przed odmienianym czasownikiem posiłkowym haber:

No me he despertado cuando ha Nie obudziłem się,    kiedy dzwonit

sonado el despertador.    budzik.

i Te has divertido en la fiesta?    Dobrze się bawiłeś    na imprezie?

•    w trybie rozkazującym twierdzącym dołączany jest do czasownika:

Piensatelo.    Przemyśl to!

•    w trybie rozkazującym przeczącym stoi przed czasownikiem:

jNo te lo pienses mas!    Nie zastanawiaj się    dłużej!

• w formach bezokolicznika i gerundio dodawany jest na końcu:

informarse    dowiadywać się

vistiendose    ubierając się

W połączeniu z czasownikami modalnymi (querer, poder + bezokolicznik) oraz formami opisowymi z użyciem bezokolicznika lub gerundio (tener que, ir a, estar + gerundio) zaimek zwrotny może stać przed odmienianym czasownikiem lub może być dołączony do nieodmiennej formy czasownika (do bezokolicznika lub gerundio):

Voy a acostarme pronto mańana. Jutro wcześnie położę się spać.

Me voy a acostar pronto mańana.

5.6.3 Czasownik zwrotny w języku hiszpańskim -czasownik prosty w języku polskim

Nie zawsze czasowniki zwrotne pokrywają się w obu językach, choć tak jest najczęściej. Zdarza się, że polski czasownik zwrotny ma prostą formę po hiszpańsku, lub zwrotny czasownik hiszpański nie ma formy zwrotnej po polsku, np.:

Ievantarse

ąuedarse

wstawać

zostawać

reńir

babear

kłócić się ślinić się