CCF20071228006

Ocena wartości hodowlanej

Ocena wartości hodowlanej - wiadomości.ogólne

Na ukształtowanie się każdej cechy ilościowej wpływa ogromna liczba związków dziedzicznych, a także bliżej nieokreślona liczba czynników środowiskowych, które oddziaływają w różnym stopniu. Powoduje to powstanie skomplikowanych zależności między genotypem a fenotypem—‘określonej użytkowości. Wskazuje to nam jak ważną czynnością w hodowli jest umiejętność przeprowadzenia oceny wartości hodowlanej, gdyż od tego zależy skuteczność selekcji.

Wartość hodowlana: - miara indywidualna osobnika,

-    osobnik posiada określone geny i ma zdolność przekazywania ich swojemu potomstwu. Ponieważ każdy osobnik przekazuje potomstwu za pośrednictwem gamet 'A swoich genów, wartość hodowlaną osobnika określamy jako średni efekt genów, który wyznacza średnią wartość genotypową potomstwa.

Nie możemy zmierzyć wartości genotypu, ale mierzalny jest fenotyp ocenianego osobnika i jego krewnych. Ponieważ fenotyp jest mniej lub więcej skorelowany z genotypem, to wartość hodowlaną (genotypową) zwierzęcia możemy oszacować na podstawie:

-    pojedynczego źródła informacji: własnego fenotypu, cechy skorelowanej, fenotypu jego krewnych, średniej fenotypowej grupy krewnych

-    łączenia źródeł informacji: ocena na podstawie jednej cechy (wydajność własna + pojedynczego krewnego; wydajność własna + grupy krewnych), ocena na podstawie n cecli (pojedyncze źródło informacji, wiele źródeł informacji).

Ocena wartości hodowlanej zwierząt sprowadza się do zweryfikowania tezy, że wartość fenotypowa ocenianego osobnika odchylając się od średniej wartości fenotypowej stada jest istotnie uwarunkowana lepszym genotypem, czy też odchylenia są przypadkowe. Np.: jeżeli osobnik X daje o lkg wełny więcej od średniej stada, to interesuje nas w jakim.stopniu ta dodatnia różnica może być przeniesiona na potomstwo tego zwierzęcia.

Ocena wartości hodowlanej - teorie regresji Ocena wartości hodowlanej dokonywana jest na podstawie równania regresji prostej.

y_i-y=b_y,_x{x_i-x)

Zmienna niezależna x = P i traktujemy ją jako wartość fenotypową cechy (wartość mierzoną).

1. Ocena wartości hodowlanej osobnika i na podstawie jego własnego fenotypu (własnej użytkowości)    h

Gi -► Pi

X; = Pi - obserwowana wartość fenotypowa; x- zmienna niezależna y, = G, - oczekiwana wartość cechy (wartość hodowlana); y - zmienna zależna Równanie regresji wiąże obserwowaną wartość fenotypową z oczekiwaną wartością genotypową (hodowlaną).

G_i-G = b_ap{P_i-P)

Gdy wartość hodowlana jest sumą średnich efektów genów, wtedy średnia wartość hodowlana G = 0, a P służy jako poziom, od którego mierzy się wartość hodowlaną. Gdy

dodamy do każdej wartości hodowlanej dodamy P, to otrzymana wielkość mierzyć będzie wartość hodowlaną od tego poziomu od którego mierzy się wartość fenotypową. A zatem:

G,.=G + P    —*•    G=b{p-P)

G, = b_GP(P, -P)+ P - wartość genetyczna i-tego osobnika (wartość hodowlana)

G, - szacowana wartość hodowlana ; P_t - wartość fenotypowa ocenianego osobnika

P - przeciętna wartość fenotypowa cechy w populacji

b_Gp - współczynnik regresji wartości hodowlanej na wartość fenotypową „Metody pracy hodowlanej”- dr Joanna Gruszczyńska, mgr Beata Grzegrzólka

A wiemy, że: b_Cp = h²

(bo: bGP = cov_Cp/varp = cov o (c+E)/varp = (varo + cov_GE)/varp = varo / varp = h², gdyż covge = 0) zatem po wstawieniu:

G, = h²(P, - P)+P

R-(dokladność) wskaźnik korelacji między wartością hodowlaną a wartością fenotypową, na podstawie której szacuje się wartość hodowlaną. Zgodność między przewidywaną wartością hodowlaną a wartością hodowlaną prawdziwą zależy od wielkości wskaźnika korelacji R.

R - jest miernikiem dokładności szacowania wartości hodowlanej.

Wiemy, że związek między G a P jest równy pierwiastkowi z odziedziczalności. Im związek jest silniejszy tym zrobimy mniejszy błąd w szacowaniu wartości hodowlanej. Np. h²=0,49 to R=0,7. Jeśli cecha ma niższą odziedziczalność (tj. im bardziej cecha podlega efektowi środowiska), to h też jest wielkością mniejszą i wybierając na podstawie P (przy słabym związku korelacyjnym) wzrasta prawdopodobieństwo dokonania pomyłki.

R_Cp = h - dokładność oceny wartości hodowlanej w przypadku oceny wartości hodowlanej na podstawie własnego fenotypu

Jeśli korelacja ta jest słaba (niska wartość pierwiastka z odziedziczalności), to możemy doszukiwać się innych sposobów oceny wartości hodowlanej.

Metoda oceny wartości hodowlanej na podstawie własnego fenotypu:

-    stosowana powszechnie u samic wszystkich zwierząt gospodarskich (wydajność mleczna krowy, wielkość i jakość miotu lochy, produkcja wełny owcy, nieśność u kur), dokładniejsza informacja o wartości hodowlanej niż dane o wydajności przodków, rodzeństwa, czy potomstwa

-    w porównaniu z innymi metodami jest najbardziej miarodajna w zakresie wykorzystania paszy i grubości tkanki tłuszczowej mierzonej przyżyciowo.

-    tania i szybka

-    stosowana tylko do cech o wysokim h²

2. Ocena wartości hodowlanej osobnika i na podstawie średniej z wielokrotnych pomiarów (ni)

h-*- Pi

Gi    > P₂    Psr

' * P_m

1)Re

_ | mh^:

bąpg, ~

/1 + (m-1)Re y	|1 + (m-1)Re
m ^r	V m
I mh^2	<*G
]jl + (m-l)Re	ll + (m-1)Re
]	I m
I mh^2	I . ^m . h

(l-t-(m-l)Re V1 + (m-l)Re

mh²

(i

m

1 + (m-l)Re Vl + (™-¹)Re o_P

2

„ Metody pracy hodowlanej"- dr Joanna Gruszczyńska, mgr Beata Grzegrzólka