CCF20071228008

Ocena wartości hodowlanej

Najczęściej stosowana u drobiu i trzody chlewnej w połączeniu z oceną na podstawie własnej użytkowości - ocena kombinowana. U tych gatunków zwierząt, u których można stworzyć grupy pełnego i półrodzeństwa, ocena jest prowadzona na podstawie średniej wydajności rodziny, a nie wydajności osobnika. Ze względu na fakt, iż w czasie takiej oceny eliminowany jest w większym stopniu wpływ przypadkowych czynników środowiska na wartość cech, którymi mogą być obarczone średnie dla dwojga rodziców, niż własna wydajność osobnika. Metoda oceny wartości hodowlanej na podstawie rodzin stosowana jest przy cechach nisko odziedziczalnych. Wraz ze wzrostem liczby członków rodziny zmniejsza się zmienność wywołana na skutek działania przypadkowych czynników środowiska. Stąd różnice między średnimi dla rodziny będą w większym stopniu wynikały z różnic genetycznych niż ma to miejsce w przypadku oceny różnic indywidualnych.

Ocena wartości hodowlanej na podstawie potomstwa stosowana jest u samców - więcej potomstwa po jednym samcu, niż w przypadku samicy.

5. Ocena wartości hodowlanej osobnika i pod względem cechy 1 na podstawie wartości fenotypowej cechy skorelowanej 2:

G₂ ——> P₂

rmo. J

G,

RGiiP’i⁼    ' toic; - pomiar u tego samego osobnika, im większa korelacja między

cechami tym lepiej

Przykład zastosowania: wydajność mleka za pełną laktację lub też jeśli potrzebujemy informacji jaka będzie wydajność za 100 dni laktacji. Wykorzystywana także do oceny wartości hodowlanej osobnika pod względem cech trudno mierzalnych lub cech, które można zmierzyć po uboju.

a_Gi

= h₂ ^ro„<s„ '^r¹-^P21

CTp

'-°r,

= h,r,

/ ^— ^G„P„ (^2/ ^— P₂ )+

Przyczyny wyboru metody innej niż ocena na podstawie własnego fenotypu:

1.    przyspieszenie oceny

2.    zwiększenie dokładności oceny

3.    niemożność pomiaru cechy doskonalonej i/lub pomiaru cechy u osobnika ocenianego:

a)    przypadek cech związanych z płcią

b)    przypadek cech mierzonych poubojowo

Wybór innej metody zależy od:

1. obiektywnie istniejących warunków, w tym biologii gatunku, możliwości technicznych i finansowych, tradycji

5

Metody pracy hodowlanej dr Joanna Gruszczyńska, mgr Beata Grzegrzólka

Ocena wartości hodowlanej 2. porównania wskaźników dokładności oceny (R): a) przypadek cechy skorelowanej

Zestawiamy współczynniki korelacji:

Ocena oparta na pomiarze danej cechy -    ,p, ~ h,

Ocena oparta na pomiarze cechy skorelowanej - R_GPi = r_c> ■ h₂

Jeżeli

R,

G,P,

R,

> 1 to dokładniejsza jest ocena na podstawie wartości cechy skorelowanej,

G,P,

a gdy <1, to stosowanie takiej metody oceny wartości hodowlanej nie opłaca się.

Gdy szukamy cechy, której nie możemy zmierzyć, a mamy kilka innych, to możemy się zastanowić, którą zmierzymy najdokładniej, tj. przy jak najmniejszej stracie dokładności (jak najmniej odbiega od 1). Czasem zadecyduje o tym większa dokładność cechy.

b) przypadek wielokrotnych pomiarów i ocena oparta na jednokrotnym pomiarze własnym mh²

Rę<p* Rą p,

- zależy od m i Re

\1 + (m-l)Re _ I m ^ h    \1 + (m-l)Re

Korzystając ze średniej z wielokrotnych pomiarów dokładność jest większa, ale i tak potrzeba ułożyć ułamek aby ustalić jaka jest przewaga - zestawiając to z kosztami i wydłużeniem okresu oceny.

Przykład dokładności oceny przy wykorzystaniu średniej z m pomiarów:

		Cecha 1		Cecha 2		Cecha 3
V0		10		10		50
Vep		5		45		5
Vb		85		45		45
h^2		0,10		0,10		0,50 =Vo/Vp
Re		0.15		0,55		0,55 =(VG+VEp)/VP
m	R	RgPiu/RgP	R	RGPm/RGP	R	RgPiti/RgP
I	0,31	_	0,31	_	0,71	_
2	0,42	1,35	0,36	1,16	0,80	1,13
3	0,48	1,55	0,38	1,23	0,85	1,20
4	0,53	1,71	0,39	1,26	0,87	1,23

Przy tej samej odziedziczalności, jeśli powtarzalność jest mała, to wzrost liczby pomiarów daje nam istotny skokowy przyrost dokładności - opłaca się oceniać na podstawie wielokrotnych pomiarów. Gdy wysoka powtarzalność, to przyrost dokładności jest mniejszy i opłaca się oceniać na podstawie pojedynczego pomiaru.

6

„Metody pracy hodowlanej"- dr Joanna Gruszczyńska, mgr Beata Grzegrzólka