iMi/.uziai 11
Niebezpiecznymi miejscami mogą być sklepy, biura czy fabryki, w których pracujemy. W roku 1994 w USA podczas pracy wydarzyło się 6588 śmiertelnych wypadków, czyli średnio 18 każdego dnia; większość ofiar stanowili mężczyźni W stosunku do poprzedniego roku liczba wypadków wzrosła o 4%. Rocznic dochodzi do ponad 2 min uszkodzeń ciała podczas pracy, ale też nie wszystkie (akie wypadki są rejestrowane. Amerykański Urząd Statystyczny twierdzi, że na każdy zarejestrowany wypadek przy pracy przypada 10 nierejestrowanych, ponieważ firmy nie są zainteresowane ich ujawnianiem. A zatem około 20-25 min pracowników każdego roku doznaje jakichś obrażeń podczas pracy.
Wypadki wywołują silną emocjonalną reakcję rodzin i kolegów pracowników. Koszty pieniężne tak dużej liczby wypadków są olbrzymie - nie tylko dla pracowników i organizacji, ale dla całego społeczeństwa. Miliardy dolarów pochłania stracony czas, wypłacane wynagrodzenia i odszkodowania oraz koszt pomocy medycznej.
Zdrowie pracowników może pogarszać się na skutek kontaktów z toksycznymi substancjami chemicznymi. Wywoływane przez nie choroby na ogół nie zabijają, ani nie okaleczają tak drastycznie jak wypadki przy pracy, ale, skracając życie tysięcy pracowników, również oznaczają koszty psychiczne i ekonomiczne.
Najczęstszą przyczyną śmierci podczas pracy są wypadki, a na drugim miejscu lokują się zabójstwa. Jednak w przypadku kobiet najczęstszy powód zgonu w miejscu pracy stanowi zabójstwo (42%). Na skutek przemocy dochodzi do uszkodzeń ciała. Od czerwca 1992 r. do czerwca 1993 r. 2,2 min pracowników zostało zaatakowanych fizycznie w miejscu pracy, lub grożono im takim atakiem, a 16,1 min pracowników molestowano werbalnie lub fizycznie (Martin, 1994).
W tym rozdziale zajmiemy się zdrowiem pracowników i bezpieczeństwem w miejscu pracy. Przekażemy to, co psychologia wie na temat wypadków i przemocy w pracy i omówimy sposoby radzenia sobie z tymi problemami. Zajmiemy się uzależnieniem od alkoholu i narkotyków, które szkodzą zdrowiu i bezpieczeństwu pracy oraz obniżają produktywność; omówimy problemy związane z chorobą AIDS i problemy zdrowotne związane z korzystaniem z komputerów w miejscu pracy.
Wiele osób pracuje bez dostępu do świeżego powietrza, w szczelnie . iimkniętym otoczeniu. Nie możemy otworzyć okien - przeważnie tak się je projektuje - i oddychamy filtrowanym, chłodnym lub ogrzewanym powietrzem, flystemy chłodzenia i ogrzewania w nowoczesnych biurowcach mogą być li«rdzo kosztowne, a konsekwencje ich działania groźne. Powodem schorzeń może być powietrze, którym oddychamy.
Według Światowej Organizacji Zdrowia pracownicy z takich sztucznych środowisk pracy skarżą się na oczy, uszy, podrażnienia gardła i skóry, wysuszenie śluzówek, zmęczenie, ból i zawroty głowy oraz nudności I T/yjrzyjmy się pewnym przykładom. W dobrze izolowanym biurowcu w San I rancisco, po oddaniu budynku do użytku, większość z 250 pracowników skarżyła się na bóle głowy, kłopoty z zatokami, alergie skórne oraz ogólne poczucie dyskomfortu. Te objawy znikły po zmodyfikowaniu systemu oczyszczania powietrza. W innym nowym budynku po południu pracownicy często byli oszołomieni i zamroczeni - zwłaszcza w upalne dni. Powodem łych zaburzeń był dach, na którym topiąca się smoła wydzielała toksyczne opary. Opary przedostawały się do systemu klimatyzacji i były rozprowadzane po całym budynku. Systemy wentylacji oraz klimatyzacji rozprowadzały również Infekcje bakteryjne.
Kiedy u setek ludzi pracujących w kompleksie 10 budynków, o wartości 37 min USD, pojawiły się symptomy astmy, trzeba było znaleźć nową siedzibę dla firmy. Zdaniem ekspertów błędy konstrukcyjne, niesprawny system klimatyzacji, przeciekający dach oraz tapety winylowe stwarzały warunki sprzyjające rozwojowi pleśni i innych zanieczyszczeń.
Odcięte od otoczenia budynki zawierają w sobie ogromną liczbę środków chemicznych, które nie są rozrzedzane świeżym powietrzem. Rozpuszczalniki, kleje, środki czyszczące, materiały odporne na wysoką temperaturę, środki konserwujące farby, formaldehyd w izolacjach, substancje chemiczne w dywanach, tynkach i zasłonach, mogą być toksyczne. Kopiarki produkują ozon, który wywołuje ból głowy i infekcje górnych dróg oddechowych. Niebezpieczne są rozpuszczalniki zawarte w papierze bezdrzewnym. Długotrwały kontakt ze sprzętem elektronicznym prowadzi do bólu gło'"y, kłopotów z oczami oraz zaburzeń neurologicznych. Kuchenki mikrofalowe i inne źródła promieniowania mogą uszkodzić oczy, wywołać zaburzenia pamięci i tarczycy oraz białaczkę. Być może na niektórych budynkach należałoby zawiesić ostrzeżenie: Uwaga, praca w tym miejscu może być groźna dla Twojego zdrowia!
389