Interesujący przykład star .owi firma internetowa Amazon.com. W 1994 roku jej zał ożyciel Jeff Bezos (pracujący wówczas na Wall Street) zauważył, że World Wibe Web rozwija się w tempie dwa tysiące trzysta procent rocznie. Postanowił więc podjąć w sieci Web działalność gospodarczą i wykorzystać do tego celu listę produktów, które można sprzedać. Zdecydował się na książki, wziąwszy pod uwagę ich dużą różnorodność, fakt, że nie był to rynek zdominowany przez jednego handlowca, oraz dlatego, że dzięki komputerom klienci nogą łatwiej znaleźć to, czego chcą. Porzucił swą dotychczasową pracę i wyjechał do Seattle, gdyż było to miasto nowoczesnej techniki, które jednocześnie zapewniało dostęp do dużego centrum dystrybucji książek. W ten sposób powstał nowy środek konsumpcji książek. W połowie 1998 roku wartość udziałów Jeffa Bezosa w jego firmie wynosiła w przybliżeniu dwa miliardy dolarów67.
Godzien uwagi jest również gwałtowny, choć budzący kontrowersje rozwój hazardu w internetowych kasynach w rodzaju World Sports Ex:change i Casino Royałe68. Jak się ocenia, już dziś jest tc interes przynoszący dwieście milionów dolarów rocznie, a w 2000 roku liczba ta wzrośnie do miliarda. Podobnie jak omówione wcześniej sklepy internetowe, stanowi on zagrożenie dla konwencjonalnych środków/ konsumpcji, w tym wypadku dla kasyn (o czym jeszcze' będzie mowa). Dlaczego? Wystarczy się zapoznać z opinią osoby, która gra przez dwie-trzy godziny niemal codziennie: „To jest świetne. Nie muszę wychodzić z domu. (...) Zapewnia dyskrecję. Nikt nie przeszkadza, nie widzi się nieprzychylnych spojrzeń pracowników kasyna, jeśli się wygra”89. Niemal to samo mogliby powiedzieć konsumenci innego towaru, pornografii, dla których handel internetowy odgrywa istotną rolę.
Handel tanimi towarami zaczął się gwałtownie rozwijać w latach pięćdziesiątych. Chociaż sklepy tego rodzaju nie są nowością (na przykład Korvette’s czy K-Mart), dyskontowe domy towarowe przeżywają ostatnio ogromny rozkwit70. Wiele się mówi o sieci Wal-Mart, której obroty w roku finansowym zakończonym pierwszego stycznia 1997 roku wyniosły prawie sto pięć miliardów dolarów, czyli o dwanaście procent więcej niż w roku poprzednim. Zarówno ona, jak i jej główna konkurentka - sieć Target powstały w 1962 roku. W maju 1997 roku działały dwa tysiące trzysta dwa sklepy Wal-Martu. Ponadto w 1983 roku Wal-Mart uruchomił sieć sklepów-hurtowni (warehouse Stores) Sam’s Club, która obejmuje obecnie czterysta trzydzieści dwa punkty sprzedaży. (Kluby hurtowe to sieci bardzo prostych punktów sprzedaży detalicznej wystawiających towary w ogromnych, surowych halach, gdzie można też kupować hurtowo. Rzadko się reklamują i oferują niewiele usług. Warunki członkostwa są bardzo liberalne, zwykle jednak wymagana jest składka w wysokości od dwudziestu pięciu do trzydziestu pięciu dolarów71).
Inny klub hurtowy, Costco Wholesale, powstał dzięki połączeniu sieci Price Club (założonej w 1976 roku przez Sola Price’a) i Costco (istniejącej od 1983 roku). W marcu 1997 roku klub prowadził dwieście siedemdziesiąt dwa sklepy-hurtownie (o powierzchni od sześciu tysięcy pięciuset do piętnastu tysięcy metrów kwadratowych) w dwudziestu trzech stanach i pięciu krajach poza USA. Miał wtedy dwadzieścia pięć milionów członków i zatrudniał prawie pięćdziesiąt trzy tysiące osób (z czego ponad czterdzieści tysięcy w Stanach Zjednoczonych). W roku
* Discounters, discount Stores; sklepy specjalizujące się w sprzedaży tanich towarów kupionych z dużym rabatem (przyp. tłum.).
34
35