14 Wprowadzenie
Składniki treści kształceni:!
Bezpieczeństwo narodowe |
Bezpieczeństwo wewnętrzne | |
1. Teoria bezpieczeństwa |
1. Prawa człowieka i etyka |
i. |
2. Prawne podstawy |
zawodowa funkcjonariuszy |
2. |
bezpieczeństwa |
służb państwowych | |
3. Polityka bezpieczeństwa |
2. Kryminologia i kryminalistyka |
3. |
4. Strategia bezpieczeństwa |
3. Zwalczanie przestępczości |
4. |
5. System bezpieczeństwa |
4. Bezpieczeństwo | |
narodowego |
w komunikacji powszechnej |
5. |
6. Zarządzanie kryzysowe |
i transporcie | |
7. Logistyka w sytuacjach |
5. Bezpieczeństwo społeczne |
6. |
kryzysowych |
6. Ochrona osób, mienia. |
7. |
8. Międzynarodowe stosunki |
obiektów i obszarów | |
polityczne |
7. Bezpieczeństwo społeczności |
8. |
9. Międzynarodowe stosunki |
lokalnych i kształtowanie | |
wojskowe |
bezpiecznych przestrzeni |
9. |
8. Ochrona danych osobowych |
10. | |
2. Psychologia zagrożeń |
i informacji niejawnych |
II. |
3. Historia bezpieczeństwa |
9. Zwalczanie terroryzmu |
12. |
4. Geografia bezpieczeństwa |
10. Zarządzanie w sytuacjach | |
5. Prawo obronne RP |
kryzysowych |
13. |
1. Międzynarodowe stosunki |
1. Filozofia bezpieczeństwa |
14. |
ekonomiczne |
2. Strategia bezpieczeństwa | |
2. Regionalizacja |
wewnętrznego |
15. |
i instytucjonalizacja |
3. Komunikacja społeczna |
16. |
bezpieczeństwa |
4. Psychologia społeczna |
17. |
3. Strategia bezpieczeństwa |
18. | |
narodowego |
1. Historia bezpieczeństwa |
19. |
4. Zarządzanie kryzysowe |
wewnętrznego w Polsce |
20. |
5. Zarządzanie logistycz.no |
2. Ochrona ludności i OC | |
w sytuacjach kryzysowych |
3. Zarządzanie systemami |
21. |
6. Metodologia badań |
bczpicczcństw a | |
bezpieczeństwa |
wewnętrznego | |
4. Współczesne zagrożenia |
1. | |
terroryzmem | ||
5. Strategia zapobiegania |
2. | |
przestępczości |
3. | |
6. Pozarządowe formy | ||
bezpieczeństwa |
4. | |
7. Ochrona przed czynnikami | ||
masowego rażenia |
5. | |
8. Metodologia badań nad |
6. | |
bezpieczeństwem | ||
9. Kontrola i audyt w zakresie |
7. | |
bezpieczeństwa |
8. | |
10. Zarządzanie jakością | ||
w instytucjach |
9. | |
odpowiedzialnych za | ||
bezpieczeństwo wewnętrzne |
I n żynieria bezpieczeństwa
technicznego
zabezpieczeń
i ochrony
płynów
. Ergonomia i tizjologia w bezpieczeństwie pracy
bezpieczeństwa
bezpieczeństwa Modelowanie wymagań n systemy bezpieczeństwa
przestrzennej
kryzysowych
Psychologia i socjologia Prawo krajowe i międzynarodowe Logistyka w bezpieczeństwie Organizacja i funkcjonowanie systemów bezpieczeństwa
ratownictwa Skutki zagrożeń Metody ilościowe i jakość oceny ryzyka Monitorowanie zagrożeń bezpieczeństwa
swojej sprawności i efeklywności wymaga podstaw naukowych, teorii, a tempo rozwoju teorii nic nadąża za potrzebami praktyki. Jednocześnie praktyka musi podejmować i roz-wiązywać napotykane problemy, nic czekając na pożądane w tym celu produkty nauki.
Ten odwieczny „wyścig”, właściwy nie tylko dziedzinie bezpieczeństwa, a wszystkim domenom naszej aktywności, trwa. Olbrzymi przyrost naszych możliwości naukowego poznania i wsparcia praktyki w ostatnich wiekach zderza się z równie rozległym i dynamicznym poszerzaniem się pola naszej aktywności oraz zakresu potrzeb wynikających z praktyki. To proces społeczny bez początku i końca, w którym wizja pełnej zgodności między potrzebami praktyki a możliwościami nauki pozostanie tylko wizją. Celem społecznym nie jest pełne zaspokojenie oczekiwań praktyki, a tylko (aż!) maksymalizacja stopnia ich zaspokojenia w określonym zakresie podmiotowym, problemowym i czasoprzestrzennym.
Dziś, w opisanym procesie, nauki o bezpieczeństwie1 2'’ są na etapie, który za E. Na-gclem i J. Turnerem17 można określić jako „lata dziecięce”. W tym okresie szczególnej wagi nabierają konstatacje J. Alexandra: „W naukach społecznych [...] wyraźne spory wokół ogólnych założeń stanowią zupełnie podstawowy aspekt normalnego rozwoju poznania”19 i L. Cosera: „Zwłaszcza w przypadku nauki tak młodej jak nasza, w której istnieje jeszcze wiele dróg, a żadna z nich nie może być aktualnie uznana za wyłącznic owocną - najważniejsza jest wielka doza tolerancji wobec konkurujących ze sobą kierunków teorii i badań”19.
•k * *
Przytoczone glosy, niepokoje i refleksje, których echa dobiegają coraz częściej ze sfer praktyki oraz teorii i dydaktyki bezpieczeństwa, sygnalizują problem, który jest podejmowany w niniejszej publikacji i wskazany w jej tytule - tożsamość bezpieczeństwa wewnętrznego. Rozpoczęte w bieżącym roku na naszej uczelni kształcenie na kierunku bezpieczeństwo wewnętrzne czyni poszukiwania możliwie najlepszych rozwiązań tego problemu działaniem szczególnie ważnym i pilnym jednocześnie, także dla naszego środowiska.
Próbę określenia tej tożsamości można oczywiście przeprowadzić na różne sposoby, wykorzystując wiele istotnie odmiennych podejść, metod, technik i narzędzi. Wspólnym mianownikiem jednak zawsze będzie wyraźny, względnie zamknięty zbiór pytań (a właściwie odpowiedzi na kluczowe pytania) identyfikujących bezpieczeństwo wewnętrzne w jego otoczeniu zewnętrznym i wewnętrznym, pozwalających zdefiniować je w sposób
" Nic chodzi lu o kwestię formalnego uznania nauk o bezpieczeństwie, włączenia ich w istniejące stniklury
klasyfikacje. W świetle tego termin ..nauki o bezpieczeństwie" stosowany jest tu w rozumieniu ogółu naukowych działań i dokonań we wszystkich dziedzinach, dyscyplinach i specjalnościach, w zakresie podejmowanych przez nic problemów bezpieczeństwa we właściwych im zakresach, kontekstach, aspektach i podejściach.
17 J.H. Turner, Struktura teorii socjologicznej. PWN, Warszawa 1985.
'* J. A!cxandcr, Theoretica!Logic in Sociology. za: J.H. Turner, Struktura teorii socjologicznej, op.cit., s. 15.
19 L. Coscr. Lelter to a Young Sociologist, za: J. H. Turner, Struktura teorii socjologicznej, op.cit., s. 28.