wyjściowego o małej pojemności w celu uzyskania określonej wartości napięcia tętnień. Przy założonej częstotliwości pracy znany jest okres drgań T. Korzystnie jest przyjąć czas t2 = 0,75 T, a czas tw = 0,25 T, zatem d = tJT = 0,75. Sprawność przetwornicy tego typu można przyjąć r\ = 0,75. Napięcie U[, panujące na uzwojeniu pierwotnym po zamknięciu klucza tranzystorowego, określa się zgodnie z (7—98). Wstępnie przyjmuje się UCE sa, = 1 V.
Kolejnym działaniem będzie wstępne wytypowanie rdzenia transformatora. Będzie to oczywiście rdzeń ferrytowy. Przekrój tego rdzenia możemy wstępnie określić korzystając z tablicy 11.12. Liczbę zwojów uzwojenia pierwotnego określamy z wzoru:
(7—141)
podstawiając Bm w teslach, SFe w m2. Jeżeli podstawimy Bm w gausach i SFe w cm2, to prawą stronę równania należy pomnożyć przez 10'8. Indukcja Bm powinna mieć wartość mniejszą od indukcji nasycenia Bsat danego materiału. Korzystając z wzoru (7—125) możemy określić liczbę zwojów uzwojenia zv Wynosi ona:
UWytw
z2 = Zł
(7—142)
Maksymalne napięcie panujące na tranzystorze obliczamy korzystając z wzoru (7—127). Prądy Ic i 7Cmax określamy korzystając z wzorów (7—138) i (7—137). Znajomość częstotliwości pracy, napięcia UCE max i prądów Ic i 7C max pozwala na wytypowanie tranzystora przełączającego w przetwornicy.
Liczbę zwojów uzwojenia zb sterującego tranzystorem określamy
z wzoru:
_2UBE (7—143)
przyjmując wstępnie UBE max = 1 V.
Wartość rezystancji RB, która jest niezbędna w układzie dla zapewnienia stabilizacji prądu bazy, można określić z wzoru:
Rb = Ei(7—144)
* B
Prąd IB określamy z wzoru:
In—.
(7-145)
gdzie hFE min jest minimalną określoną w katalogu dla danych warunków pracy wartością statycznego współczynnika wzmocnienia prądowego.
Przykład projektowy
Zaprojektować przetwornicę przy następujących danych wyjściowych: napięcie odbiornika Uwy = U0 = 220 V, prąd odbiornika Ia = 40 mA, napięcie zasilania U„e = 12 V.
Przyjmujemy częstotliwość pracy / = 20 kHz (więc T — 50 ąs) i sprawność układu n = 0,75. Czasy tz = 37,5 fis i tw = 12,5 fis, d = 0,75. Prąd Ic określamy z wzoru (7—137):
Ic~
220 • 0,04 0,75 ■ 12
= 0,98*1
A
Prąd Ic max zgodnie z (7—135) wynosi:
2-1 :0J5 =
= 2,7 A
Dla mocy P0 = 1„ U\ = 8,8 W i częstotliwości 20 kHz dobieramy wstępnie rdzeń kubkowy M18/11 o przekroju SFe = 45 mm2. Indukcję w rdzeniu przyjmujemy Bm — 250 mT = 2500 Gs. Liczba zwojów uzwojenia pierwotnego zgodnie z wzorem (7—141) wynosi:
11-108-0,75 ' 2500 • 2 • 104 • 0,45
= 36,66*36 zwojów
gdzie U[ określone jest zgodnie z (7—98) przy UCEsat — 1 V. Liczbę zwojów uzwojenia wtórnego określamy z wzoru (7—142):
220-12,5 „
z=‘hótw'36 * 240 ZW0J0*
Maksymalne napięcie panujące na tranzystorze przełączającym zgodnie z (7—127) wynosi:
Jako tranzystor przełączający można przyjąć tranzystor BD354 o następujących parametrach (tablica 3.1):
Ic ma, = 3 A, UCE = 60 V, hFE mio = 30, UCB sa, = 0,75 V.
Prąd IB powinien wynosić zgodnie z (7—145):
265