CCF20120519024

Inną próbą klasyfikacji ideologii edukacyjnych zaproponowali Reynor i Davis, koncentrując się na tym, dla kogo jest przeznaczone wykształcenie i wiedza oraz jakie funkcje pełnią one w sensie społecznym.

Tabela nr 7, str. 243

Ideologie edukacji a ich funkcje i odbiorcy. .

Jak obrazuje tabela, edukacja może być przeznaczona dla przedstawicieli rożnych warstw społecznych, a poszerzenie jej dostępności i ewolucja funkcji związane są na ogół ze zmianami politycznymi i gospodarczymi.

Ideologie edukacji a formy sprawowania kontroli przez nauczyciela?

Ideologię o charakterze dychotonicznym zaproponowali Lippitt i White. Dotyczy ona formy autorytarnej i demokratycznej sprawowania kontroli nad uczniem. Ich implikacje odnoszą się do stosownego stylu wychowania, a więc i środków, jakimi się posługuje nauczyciel w pracy z uczniem i wpływu uczniów na podejmowane w klasie decyzje.

Tabela nr 8, str 244

Autorytarne formy

sprawowania władzy,

Forma Autokratyczna- posługując się strachem i dominacją nad uczniami, sam^ie^    co dzieje się w

interakcjach z innymi, nie tylko wywierając na nie decydujący wpływ, atej^gttująpy^aściwę r^    na swoje

polecenia i stosowane rozwiązania.

i

Forma Paternalistyczna- nauczyciel w swoim działaniu niejako ^edłu^rol^j^apa. Jego autorytet oparty jest na naturalnym w tej relacji respekcie i szacunku wobe^osoby starszej, bardziej doświadczonej. Kierowanie paternalistyczne występuje w ograniczonej forrnleTroćż^u^łódszych uczniów.

Forma charyzmatyczna- uczniowie nie zawsze mają wpływ na wybór tego, kto nimi kieruje. §tąrstsajncxdaelnie wybierają mistrza, rnłodsi podporządkowują się teimjdojrastajj^    wychowawca. Nauczyciel występuje jako

naturalny a u tory tet, ^s^uj^ięyTokiern^osobistym, odwołuje się do ogólnie rozumianego dobra i wartości, którym służy. Nauczyciel powinien posiadać naturalne zdolności przywódcze, doświadczenie życiowe i wcześniejsze, prywatne doświadczenia z pracy z ludźmi. '    • ••

Forma Ekspercka- na pierwszym planie t^jjęst^jeóba l^^j^kaęjej^toiycm^ąyc^ęieja Posługuje się on yfrrfbrrnacją, ustala^niezbędne do wykonania zadania, zakłada, żejm większe kompetencje eksperta, tym większa efektywność wykonywanych zadań, powinien także posiadać umiejętności komunikacyjne i adekwatność oceny możliwości podopiecznych.    ..... . .. . . ........

Forma organizacyjna- nauczyciel przybiera rol^paewodnika po święcie wiedzy; nie tyle kieruje zadaniami, co organizuje pęwięn procesjąkim jest zdobywanie wiedzy czy nabywanie umiejętnośćirjego działania są odpowfednie dla uczniów ^r starszych, obdarzonych pewną samodzielnością działania i myślenia

Forma konsultacyjna- bazuje na diagnozowaniu potrzeb, umiejętności i możliwości poznawczych uczniów, a dopiero następnie zmierza ku opracowaniu planu pracy i stanowienia celów działania pedagogicznego.^Nauczycjel nie ^dominuję, lecz -yysRółprpęyję    proces przekazywania wiedzy opiera się na wymianie myślH poglądów

między nauczycielem a uczniem, (rola nauczyciela może Być opisana jakc(facy//tó>oć,czyli osoba, która bezpośrednio nie ingeruje W proces przekazywania wiedzy czy wartości, przyśpiesza go i modyfikuje poprzez swoją obecność, przybierającą charakter stymulujący i motywujący do osiągnięć i wyników)

Charakter konsujtacyjny bazuje na diagnozowaniu potrzeb, umiejętności i możliwości poznawczych uczniów, a dopiero następnie zmierza ku opracowaniu planu pracy i stanowieniu celów działania pedagogicznego. Nauczyciel ńie dominuje, lecz współpracuje z uczniem, proces przekazywania wiedzy opiera się na wymianie myśli i poglądów między nauczającymi i uczniami. Rola nauczycieialacylitatora, czyli osoby, która bezpośrednio nie ingerując w proces przekazywania \yieclzy czy wartości, przyśpiesza go i modyfikuje poprzez swą obecność, przybierającą charakter stymulująćy i motywujący do osiągnięć i wysiłków. Wymaga ona dużej dojrzałości umysłowej i emocjonalnej, wysokiego poziomu kompetencji intelektualnych i osobowościowych nauczyciela.

Żaden nauczyciel nie stosuje w praktyce jednej, czystej formy kontroli, lecz mlesza je z sobą, wykorzystując najbardziej adekwatne rozwiązania w zależności od sytuacji, typu zadania, własnych preferencji osobowościowych, a także więzi z uczniami i poziomu ich potrzeb i możliwości.

Samo pojęcie „demokratyczny" jest nieprecyzyjne i wieloznaczne, przyjąć można, że chodzi tu o pewną niezależność w relacjach między uczniami a nauczycielem, jak i podwyższony poziom uczestnictwa tych pierwszych w podejmowaniu decyzji dotyczących tego, co dzieje się w klasie.

Tabela nr 9 itr 247    ^

Pierwsza^zJorm kontroli nosi nazwę proceduralnej^ decyzje w jej obrębie podejmowane są w oparciu o wcześniej ustalone reguły współżycia w klasie. Demokratyzacja stosunków między nauczycielem a uczniami zależy właśnie od tego, kto jest ‘ autorem tegoż regulaminu, czy zawarte tam reguły były wcześniej negocjowane przez obie stroni i czy tak samo są przez nie rozumiane i ż jednakową konsekwencją przestrzegane. W wielu szkołach można obserwować pozorną demokrację, wynikającą z nieporozumień w interpretacji tychże reguł, czy też ich odgórnego narzucenia przez nauczyciel! lub dyrekcję.