CCI00031

nej grupy projektów ustaw, przy czym inicjatywa w tym przedmiocie powinna wyjść od izby, w której projekt został wprowadzony pod debatę.

E. Komisje projektów prywatnych. Skład tych komisji i postępowanie przed nimi uzależnione jest od charakteru projektu, tzn. czy został wniesiony sprzeciw wobec projektu przez któryś z zainteresowanych podmiotów, czy też nie. W pierwszej sytuacji projekt rozpatruje komisja w składzie 4 niezainteresowa-nych (ani osobiście, ani z punktu widzenia interesów lokalnych) posłów, wybieranych przez komisję selekcyjną, w drugiej zaś - przewodniczący Komisji Budżetowej (przewodniczący komisji), zastępca przewodniczącego i trzech posłów wybranych przez przewodniczącego z przygotowanej przez komisję selekcyjną na początku każdej sesji listy.

4. PRZYWILEJE IZBY GMIN

Przywileje Izby Gmin są to uprawnienia służące całej izbie (kolektywne) bądź jej członkom (indywidualne), uznawane za niezbędne do należytego wykonywania władzy. Każda z izb parlamentu korzysta z przywilejów dla obrony swej własnej godności i powagi oraz dla ochrony swych członków.

Do przywilejów całej izby zalicza się między innymi suwerenne prawo do regulowania zasad swej organizacji i funkcjonowania oraz przywilej dotyczący strzeżenia przez izbę jej własnego składu, który wyraża się w zarządzaniu wyborów uzupełniających i w określaniu w razie wątpliwości kwalifikacji posłów do zasiadania w izbie.

Jeśli chodzi o indywidualne przywileje członków izby, to zmierzają one do zagwarantowania im swobodnego i nieskrępowanego wykonywania mandatu przedstawicielskiego. Należą do nich, jako podstawowe, parlamentarny przywilej wolności od aresztowania i parlamentarny przywilej wolności słowa. Parlamentarny przywilej wolności od aresztowania jest w istocie rzeczy przywilejem nietykalności osobistej posłów. Obecnie przywilej ten pozbawiony jest już jednak, gdy chodzi o zakres przedmiotowy, jakiegokolwiek znaczenia.

Parlamentarny przywilej wolności słowa nosi wszelkie cechy immunitetu materialnego. Polega on na tym, że poseł, zabierając głos w debacie parlamentarnej, może wyrazić w niej wszystko to, co uważa za stosowne, i niezależnie od tego, że może być to obraźliwe dla uczuć albo szkodliwe dla innych osób. Uważa się bowiem, że „poseł musi mieć całkowite prawo do wolności słowa w izbie bez jakiejkolwiek obawy, że jego motywy, intencje czy też powody, dla których zabiera głos w parlamencie, będą kwestionowane, czy też wykorzystywane przeciwko niemu”. Za zniesławienie poseł ponosi tylko odpowiedzialność regulaminową przed izbą. Z dotychczasowej praktyki Izby Gmin w tym zakresie wynika, że chronione parlamentarnym przywilejem wolności słowa są także: sprawy komunikowania się poza izbą posłów między sobą, a także posłów z członkami rządu w sprawach parlamentarnych; organizowane na terenie izby,

34