20.1 Nazewnictwo kwasów karboksylowych i nitryli 739
acylowa
benzoil
Zwyczajowe nazwy niektórych kwasów karboksylowych i grup acylowych Kwas karboksylowy
Nazwa |
Nazwa |
Struktura |
mrówkowy (metanowy) |
formyl |
HCO— |
octowy (etanowy) |
acetyl |
CH3CO- |
propionowy (propanowy) |
propionył |
CH3CH2CO— |
masłowy (butanowy |
butyryl |
CH3(CH2)2CO- |
piwalinowy |
piwaloil |
(CH3)3CCO- |
szczawiowy |
oksalil |
—OCCO— |
malonowy |
malonyl |
—OCCHsCO— |
bursztynowy |
sukcynyl |
—OC(CH2)2CO— |
glutarowy |
glutaryl |
—OC(CH2)3CO- |
adypinowy |
adypil |
-OC(CH2)4CO- |
akrylowy |
akryloil |
h2c=chco— |
metakrylowy |
metakryloil |
H2C=C(CH3)CO— |
cis-maleinowy |
maleoil 1 |
—OCCH=CHCO— |
irows-fumarowy |
fumaroil | |
0 II |
jąc przyrostek -nitryl do nazwy wywodzącej się z odpowiedniego alkanu, przy czym atom węgla w grupie —C=N jest oznaczony numerem 1:
CH3
CH3CHCH2CH2CN 4-metylopentanonitryl
5-1321
Nazwy bardziej złożonych nitryli tworzy się jako pochodzące od odpowiedniego kwasu karboksylowego, w którego nazwie końcówkę -owy zastępuje się przyrostkiem -onitryl, lub zastępując nazwę kwas...-karboksylowy przez -karbonitryl. W tym przypadku grupa nitrowa jest traktowana jako podstawnik przy atomie węgla Cl, a sama nie jest w tym systemie numerowana.
CH3C = N
benzonitryl (z kwasu benzoesowego)
2,2-dimetylocykloheksanokarbonitryl (z kwasu 2,2-dimetylocykloheksano-karboksylowego)
acetonitryl (z kwasu octowego)