chalmers0032

34

Indukcjonizm

pamiętać, że naszkicowane przeze mnie stanowisko jest bardzo skrajną postacią indukcjonizmu. Wielu wyrafinowanych indukcjonistów nie życzyłoby sobie, aby ich kojarzyć z moim naiwnym indukcjoniz-mem. Niemniej jednak wszyscy indukcjoniści twierdzą, że o ile teorie naukowe można w ogóle uzasadnić, to jest to możliwe dzięki mniej lub bardziej pewnym danym doświadczenia oraz zasadzie indukcji. Kolejne rozdziały zawierają wiele argumentów, których celem jest podważenie tych twierdzeń.

WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE

Przedstawiony przeze mnie naiwny indukcjonizm jest zbyt naiwny, aby filozofowie mieli dlań jakąkolwiek sympatię. Jedną z klasycznych i bardziej dojrzałych prób systematyzacji rozumowań indukcyjnych jest dzieło Johna Stuarta Milla A System of Logic [wydanie polskie System logiki, PWN, Warszawa 1962, przekład Cz. Znamierowski — przyp. A. Ch.]. Znakomitym, prostym podsumowaniem nowoczesnych poglądów jest książka The Foundations of Scientific Inference Wesleya C. Salmona, Pittsburgh Univer-sity Press, Pittsburgh 1975. Na przykładzie książki A. J. Ayera The Foundations of Empirical Knowledge, Macmillan, London 1955, można zauważyć, jak wiele miejsca indukcjonistyczni filozofowie poświęcają zagadnieniom bazy empirycznej wiedzy oraz problemowi postrzeżeń zmysłowych jako jej źródeł. Przystępne omówienie tradycyjnych poglądów na temat postrzeżeń zmysłowych znajduje się w książce C. W. K. Mundle, Perception: Facts and Theories, Oxford University Press, Oxford 1971. Aby zapoznać się ze szczególną odmianą indukcjonizmu, jaką jest pozytywizm logiczny, sugeruję dwa dzieła, A. J. Ayer (ed.) Logical Positmsm, Free Press, Glencoe 1959, oraz P. A. Schilpp (ed.), The Philosophy of Rudolf Carnap, Open Court, La Salle, Illinois 1963. Książka R. Carnapa Logical Foundations of Probability, Uni-versity of Chicago Press, Chicago 1962, uprzytamnia, jak dalece program indukcjonistyczny uległ formalizacji.