kwas |
zasada |
kwas |
zasada |
HC1 |
+ h2o |
= h3o+ |
+ ci- |
h2o |
+ nh3 |
= NH+4 |
+ OH- |
H30+ |
+ OH |
= h2o |
+ h2o |
hco3 |
+ h2o |
= h3o+ |
+ co2-3 |
Widzimy, że kwasami i zasadami mogą być nie tylko cząsteczki obojętne, lecz także jony, a ponadto ta sama substancja może być zarówno kwasem, jak i zasadą. Według protonowej teorii kwasów i zasad, kwas może wykazywać swoje właściwości kwasowe tylko wobec zasady, która przyjmuje proton i odwrotnie, zasada może być nią tylko w obecności kwasu, który proton oddaje. Przedstawione przykłady pozwalają stwierdzić, że woda zachowuje się obojnaczo, raz jak kwas, innym razem jak zasada, w zależności od rodzaju rozpuszczonej w niej substancji. Według teorii Brónsteda rozpuszczalnik jest nie tylko ośrodkiem, w którym odbywa się dysocjacja kwasów, lecz odgrywa on przede wszystkim rolę kwasu wobec rozpuszczanej zasady lub zasady wobec rozpuszczanego kwasu.
Protoliza wody Skala pH
Woda ulega protolizie według równania:
h2o + h2o u h3o++oh-
tworząc kationy hydroniowe (H30+) i aniony wodorotlenowe (OH ). Dysocjację wody będziemy zapisywać równaniem:
H20 U H+ + OH
Pamiętając jednak o umownym znaczeniu tego zapisu, gdyż w rzeczywistości w roztworach wodnych występują nie jony H+, lecz jony H30+. Iloczyn aktywności jonów wodorowych i hydroksylowych w czystej wodzie, tzw. iloczyn jonowy wody (Kw), w temperaturze 25°C wynosi:
Kw = a>,+ • aOH =10 14( mol • dnr3)2
/, równania reakcji protolizy i z iloczynu jonowego wody wynika,
aH+=10'7 mol • dm'3 a '=T0'7 mol • dm-3
UH
W przypadku większej aktywności jonów wodorowych, wynoszącej np.101, przy stałym iloczynie jonowym równymi O14, aktywność jonów wodorotlenowych wynosi 1013(iloczyn 10'1 x 10'13= 10l4). Znając zatem aktywność jonów wodorowych, można z iloczynu jonowego wody obliczyć zawsze aktywność jonów wodorotlenowych. Przyjęto wyrażać aktywność jonów wodorowych w roztworze w tzw. skali pH. Jeżeli: aH+=10'7 mol • dm-3 to
"Iga^ = PH = 7
pH jest to ujemny logarytm dziesiętny aktywności kationów wodorowych. Zamiast więc mówić, że aktywność kationów wodorowych (H+) w czystej wodzie wynosi 107, mówi się, że pH czystej wody jest równe 7.
Roztwory, których pH jest niższe od 7, mają odczyn kwaśny, tym bardziej kwaśny, im niższe jest pH roztworu. Roztwory, których pH jest wyższe od 7, mają odczyn zasadowy, tym bardziej zasadowy, im wyższe jest pH roztworu.
pH + pOH = 14 ROZTWORY
Pojęcie |
Wyjaśnienie |
Mieszanina |
Są to układy w których składniki mogą być mieszane w dowolnych stosunkach masowych. Składają się z pierwiastków, związków chemicznych lub z pierwiastków i związków chemicznych. Materia tworząca mieszaninę może występować w różnych stopniach rozdrobnienia: molekularnym, makroskopowym lub koloidowym oraz w różnych fazach; stałej, ciekłej i gazowej. |
61