5 (1500)

122 4. Kosmetyczna chemia organiczna

122 4. Kosmetyczna chemia organiczna

kwas palmitoleinowy

Kwas oleinowy (OA) 18:1/7-9 jest to kwas tłuszczowy szeregu omega-9. Występuje w formie dwóch izomerów: cis — cieczy oleistej o t.t. 13°C, oraz trans — ciała stałego o t.t. 45°C. Wchodzi w skład glicerydów roślinnych (estrów gliceryny i NNKT). Łatwo utlenia się na powietrzu. Podobnie jak inne kwasy mononienasycone w największych ilościach występuje w oliwie z oliwek, oleju słonecznikowym, tłuszczu orzecha laskowego, ziemnego, nerkowca i migdałowca, awokado i tranie. Oliwa z oliwek jest najlepszym tłuszczem do smażenia pokarmów w umiarkowanych temperaturach. Ze względu na niski poziom rafinacji jest bogata w witaminę E i inne składniki odżywcze. Oliwa ta jest głównym tłuszczem stosowanym w diecie śródziemnomorskiej, uważanej za optymalną dla człowieka.

kwas oleinowy

H,c

Kwas linolowy (LA) 18:2//-6 jest najpowszechniej występującą formą kwasów tłuszczowych szeregu omcga-6. W największym stężeniu występuje w oleju kukurydzianym i słonecznikowym. Pełni ważną funkcję w blokowaniu hormonów powodujących stany zapalne i zakrzepy krwi. Z drugiej strony nadmiar kwasu linolowego oraz innych kwasów omega-6 może być szkodliwy dla zdrowia. Badania epidemiologiczne przeprowadzone w USA wykazały, że w gruczole piersiowym Amerykanek (spożywających duże ilości olejów z kwasami omega-6) chorych na raka sutka stosunek zawartości kwasów omega-6 do kwasów omega-3 był większy 2-5 razy od zalecanej „złotej proporcji"' 5:1. Również badania przeprowadzone na zwierzętach potwierdzają, że oleje jadalne, które są spożywane w krajach zachodnich, sprzyjają powstawaniu tego typu raka.

o

OH

Kwas y-linolenowy (GLN) 18:3//-6. kwas szeregu omega-6, w największym stężeniu występuje w mleku kobiet karmiących, w mniejszym w oleju z nasion ogórecznika (ok. 26%), czarnej porzeczki (ok. 14%) i wiesiołka jedno- i dwuletniego (8-12%). Pozyskiwany jest również z glonu szkarłatnicy pępkowej. Wchodzi w skład fosfolipidów błon komórkowych oraz ceramidów komórkowych naskórka. Zdolność organizmu do syntezy GLN zmniejsza się z wiekiem. Dlatego jego dostarczanie jest niezbędne. GLN zaaplikowany na skórę dobrze się wchłania i ulega przekształceniu w prostaglandyny, które